Στην Τήνο και στη Σουμελά τα καραβάνια των πιστών, για προσκύνημα στηνΠαναγιά

ΠΙΣΩ
Στο νησί της Μεγαλόχαρης, οι προσκυνητές θα θυμηθούν τις τραγικές στιγμές του τορπιλισμό της «Έλλης» από τους Ιταλούς τον Δεκαπενταύγουστο του 1940

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
akontogiannidis@yahoo.gr
Ο Ελληνισμός, όσοι εξακολουθούν να πιστεύουν στην Ορθοδοξία, εις πείσμα κάποιων περίεργων και ύποπτων κύκλων που την αντιμάχονται, θα συρρεύσουν στους ναούς για να τιμήσουν την Κοίμηση τη Θεοτόκου. Χιλιάδες έχουν μεταβεί στη νέα Μονή της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο Ημαθίας για να παρακολουθήσουν με κατάνυξη την θεία λειτουργία (όχι όμως και στον Πόντο λόγω απαγόρευσης της τουρκικής κυβερνήσεως, με πρόσχημα «εργασίες αναστήλωσης») ενώ με πλοία έχουν πλημμυρίσει την Τήνο, την Πάρο και με άλλα μέσα σε διάφορα μέρη της χώρας, όπου υπάρχουν ναοί της Κοιμήσεως της Θεοτόκου για να προσκυνήσουν τη μάνα και οδηγήτρια, που για αιώνες ήταν προστάτιδα και παρηγορήτρα τους.

Στάθηκε το ιερό και εθνικός τους σύμβολο, ακρωτήρι ελπίδας, τροφός και φρουρός των ονείρων, των στοχασμών και των μύχιων πόθων τους.
Στους προσκυνητές της Μεγαλόχαρης της Τήνου το 1940, σ’ αυτούς που έχουν απομείνει ζωή, χαραγμένες είναι στη μνήμη τους οι τραγικές στιγμές που έζησαν εκείνη τη μέρα του 15αύγουστου. ΄Ηταν 8:30 το πρωί όταν ακούστηκε ο εκκωφαντικός κρότος από τις εκρήξεις των τορπιλών που εκτόξευσε Ιταλικό υποβρύχιο στο εύδρομο «Έλλη» που ήταν αγκυροβολημένο λίγο εξω από το λιμάνι της Τήνου αλλά και στην προκυμαία του νησιού. Πανικός κατέλαβε τον κόσμο που έτρεχε αλλόφρων να κρυφτεί, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι, που μπήκαν στην εκκλησιά για να βρουν καταφύγιο και προστασία στην Παναγιά.



Τρείς τορπίλες ερρίφθησαν κατά της «Ελλης». Η μία έπληξε το πλοίο στη μέση όπου ήταν το λεβητοστάσιο και η πυρκαϊά που εκδηλώθηκε, υποχρέωσε το πλήρωμα να το εγκαταλείψει φλεγόμενο που τελικά βυθίστηκε στις 9:45΄... Στο πλοίο υπήρξε ένας νεκρός, ο κελευστής μηχανικός Παπανικολάου (κηδεύτηκε την επομένη στην Τήνο), ενώ τραυματίσθηκαν σοβαρά 29 ναύτες.
Οι άλλες δύο τορπίλες έπεσαν στον λιμενοβραχίονα, τραυματίζοντας από τον αστικό πληθυσμό μία προσκυνήτρια Αρμενικής καταγωγής, ενώ ένας άνδρας πέθανε εκεί κοντά, συνεπεία καρδιακής προσβολής. Ας δούμε όμως όλο το παρασκήνιο και το… προσκήνιο αυτής της υπόθεσης που σημάδεψε θετικά το έθνος των Ελλήνων στον ελληνοϊταλικό πόλεμο δυόμιση μήνες μετά.

Την παραμονή της εορτής της Μεγαλόχαρης στην Τήνο, ανάμεσα στα πλήθη των πιστών που συνέρευσαν για να προσκυνήσουν την Παναγιά, τριγύριζαν και Ιταλοί πράκτορες για να συλλέξουν και να δώσουν πληροφορίες στον Ιταλό Γενικό Διοικητή Δωδεκανήσου Ντε Βέκκι για την θέση των ελληνικών πολεμικών πλοίων και κυρίως για το καταδρομικό “Έλλη” που ήταν αγκυροβολημένο ανοικτά του λιμανιού.

Ο κόσμος ανύποπτος σηκώθηκε το πρωί της επομένης για να πάει στην εκκλησιά να προσκυνήσει. Την ώρα εκείνη ο Ντε Βέκκι έδωσε εντολή στον διοικητή του ναυλοχούντος στη Λέρο Ιταλικού Στόλου να χτυπήσει. Ο διοικητής μεταβιβάζει την διαταγή στον πλοίαρχο υποβρυχίου, ο οποίος απροειδοποίητα και χωρίς καμιά πρόκληση, επιτίθεται εν καιρώ ειρήνης, κατά της “Έλλης”. Και συνέβησαν αυτά που περιγράψαμε...

Ο κυβερνήτης του «Έλλη» πλοίαρχος Β.Ν. Άγγελος Χατζόπουλος, τηλεγραφεί στην Αθήνα και αναφέρει το συμβάν. Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς καλεί τον υφυπουργό Ναυτικού ναύαρχο Ιπποκράτη Παπαβασιλείου και του λέει για το συμβάν: «Γνωρίζουμε τον δράστη, αλλά δεν πρέπει να οξύνουμε την κατάσταση. Ας κάνουμε πώς δεν καταλάβαμε τίποτα και ας μην δείξουμε πανικό». Ταυτοχρόνως ο υφυπουργός Τύπου Νικολούδης εκδίδει σχετική ανακοίνωση, αποκρύπτοντας σκοπίμως την εθνικότητα του υποβρυχίου που έπληξε το «Έλλη». Επιτροπή από ανωτάτους αξιωματικούς (Καββαδία, Χατζόπουλο και Δούση) χρησιμοποίησε δύτες που ανέσυραν από τον βυθό τεμάχια των τορπιλών και στο πόρισμά τους κατέληγαν ότι «το “Έλλη” εβυθίσθη παρά ιταλικών τορπιλών βληθεισών υπό ιταλικού υποβρυχίου».

Το θράσος των Ιταλών ήταν απύθμενο. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπός τους δηλώνει στους ξένους ανταποκριτές ανερυθρίαστα, ότι η βύθιση του «Έλλη» είναι τέχνασμα των Άγγλων για να αναστατώσουν τα Βαλκάνια και να δηλητηριάσουν τις ελληνοϊταλικές σχέσεις ! Και έφερε ως απόδειξη, ότι αμέσως μετά το συμβάν, έσπευσαν πρώτοι οι Άγγλοι πριν παρέλθει ο αναγκαίος χρόνος για την εξακρίβωση και δια του ραδιοφώνου ανακοίνωσαν ότι στην περιοχή της Τήνου δεν βρισκόταν την ημέρα εκείνη δικό τους υποβρύχιο! Και υπογράμμιζε επίσης ότι «η Ιταλία πιστή εις τας γνωστάς ιταλικάς παραδόσεις τιμιότητος, εχρειάσθη τρείς ημέρας δια να εξακριβώση και να βεβαιώση σήμερον ότι το Επιτελείον ουδεμίαν ενέργειαν τορπιλισμού αναφέρει και ότι ουδέν ιταλικόν υποβρύχιον ευρίσκετο εκεί…» Τι απύθμενο θράσος ! Ήθελαν να εμφανισθούν θύματα προβοκάτσιας !…