Κίρκη - Η Μάγισσα της αρχαιότητας

Η Κίρκη, ονομαστή μάγισσα της αρχαιότητας, ζούσε στο μακρινό νησί Αία, σε ένα θαυμάσιο παλάτι κτισμένο σε ένα πολύ όμορφο δάσος. Τα περίλαμπρα ανάκτορά της ήταν γεμάτα λύκους, λιοντάρια και άλλα ζώα, στα οποία είχε μεταμορφώσει τους ανθρώπους που έρχονταν στο νησί της. Με πολλή φιλοφροσύνη κατάκτησε τους συντρόφους του Οδυσσέα και, αφού τους προσέφερε φαγητά και μαγεμένα βότανα για να λησμονήσουν την πατρίδα τους, τους μεταμόρφωσε σε χοίρους με το ραβδί της.
Ο Ευρύλοχος, που βρισκόταν έξω από τα ανάκτορα, είδε το γεγονός και το εξιστόρησε στον Οδυσσέα. Αυτός, πήρε ένα βότανο που εξουδετέρωνε τις μεταμορφώσεις της Κίρκης από το θεό Ερμή και επισκέφτηκε την Κίρκη, υποχρεώνοντάς την να επαναφέρει τους συντρόφους του στην κανονική τους μορφή και έμεινε μαζί της για ένα χρόνο. Καρποί της σχέσης τους υπήρξαν ο Άγριος, η Κασσιφόνη, ο Λατίνος και ο Τηλέγονος. Λατρευόταν στη Ρώμη ως θεά, ενώ ο Βιργίλιος αναφέρει ότι ζούσε στην Τυρρηνική θάλασσα.

Ο Λατίνος, βασιλιάς του Λατίου, ίδρυσε την πόλη Λάτιο, από την οποία κατάγονται οι Λατίνοι και οι Ρωμαίοι, ενώ αποτελούσε συνεκτικό κρίκο της Ιταλίας με την Τροία. Η Κασσιφόνη έγινε σύζυγος του Τηλέμαχου αλλά τον σκότωσε γιατί έγινε αίτιος του θανάτου της μητέρας της, Κίρκης, αιτιολογώντας την ετυμολογία του ονόματός της (κασσιφόνη = αδελφοκτόνος). Ο Τηλέγονος όταν ενηλικιώθηκε τον έστειλε η μητέρα του να αναζητήσει τον Οδυσσέα, αλλά τον σκότωσε, αγνοώντας την ταυτότητά του. Παρέλαβε την Πηνελόπη και πήγε στο νησί των Μακάρων.

Πάντα, η γοητεία είναι που προχωρά από τα θεία θηλυκά όντα, θαυμάσια ειδικευμένα στη μαγεία και στις ιατρικές τέχνες, που ξέρουν μόνο τις αρετές ορισμένων χορταριών, ορισμένων λουλουδιών, φτιάχνοντας με αυτά φίλτρα και ποτά που δίνουν το θάνατο και τη ζωή, την ασθένεια και την υγεία στο απέραντο βασίλειο της Φύσης. Πώς μπορεί η Κίρκη να ερμηνευθεί επισημαίνοντας τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που την συνδέουν, αυτή τη μεγάλη θεά της μεσογειακής θρησκείας;

Εξετάζοντας τις τόσες πολλές επαναστατικές αλλαγές στον τομέα της αρχαιολογίας, αναγκαζόμαστε σε μια απολύτως νέα προοπτική για την προηγούμενη ιστορία ολόκληρου του πλανήτη και ίσως αυτό να καταστήσει όλα τα σχολικά βιβλία μας ξεπερασμένα.

Ο Μ. Marconi καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκειών στο Μιλάνο για ένα μακρύ χρονικό διάστημα από το 1940 ως το 1970, σαφώς έβλεπε πως η περιοχή που η ερευνητική μεθοδολογία όριζε, δεν θα μπορούσε να περιοριστεί μέσα στα παραδοσιακά γεωγραφικά όρια, αλλά εκτεινόταν από τα βρετανικά νησιά ως την κοιλάδα του Ινδού ποταμού και ως το νοτιότερο μέρος της Αφρικής. Οι ειδικές θρησκευτικές αναλογίες και μια ουσιαστική θρησκευτική κοινότητα μεταξύ των ανατολικών και δυτικών μεσογειακών ακτών περιγράφουν μια πολιτιστική ενότητα στα αρχέγονα στρώματα όλων των μεσογειακών χωρών που ανήκουν στην Νεολιθική εποχή.

Επιπλέον, μπορούμε να δούμε πώς ο μεγάλος μεσογειακός πολιτισμός, χάρη στη μελέτη μερικών θηλυκών θεοτήτων στην ελληνική και ρωμαϊκή θρησκεία, πέρασε μέσω της Μαύρης Θάλασσας, των κοιλάδων του Τίγρη και του Ευφράτη και απλώθηκε μέχρι την κοιλάδα του Ινδού ποταμού. Αποκαλύπτεται σήμερα πως οι Ανατολικές και του Αιγαίου θρησκείες και η προ-Αριανή Ινδία μας κάνουν να σκεφθούμε πως η μετέπειτα θρησκεία τους ανάγεται σε δυτική προέλευση που αναμιγνύεται με τον πρωτόγονο νεγροειδή πληθυσμό και φορέας ήταν ο φορέας ο μεσογειακός πολιτισμός στην Κεϋλάνη και σε άλλα πλησίον μέρη.

Ήταν οι Πελασγοί, ο μεσογειακός προ-ινδοευρωπαϊκός λαός, που βεβαίωσαν την παρουσία τους μέχρι την Άνω- Παλαιολιθική, δυτικά και ανατολικά στην περιοχή της Ανατολίας και του Αιγαίου. Στην Ιταλία βρίσκονται ίχνη τους στο Βορρά και στο κεντρικό-νότιο μέρος στη Σικελία, συμπεριλαμβανομένης της Σαρδηνίας. Δεν ήταν ναυτικοί ούτε κατακτητές, αλλά μικρές ομάδες ανθρώπων που ασκούσαν τη γεωργία, εγκατέλειψαν τα εδάφη τους πηγαίνοντας στην ανατολική πλευρά της Αδριατικής θάλασσας, ψάχνοντας για νέο έδαφος. Γύρω από τα βουνά της σημερινής Αλβανίας έχτισαν τα χωριά τους. Ζούσαν διαφορετικά από τους γηγενείς κατοίκους της Μεσογείου που ζούσαν εδώ από τους νεο-λιθικούς χρόνους και τους ήδη Αρίους Ευρωπαίους που είχαν συγκροτημένη γλώσσα, που αποδεικνύεται στις αποτεφρώσεις ως νεκρικές ιεροτελεστίες.

Η Κίρκη είναι πολύ περισσότερο από μια θηλυκή γόησσα, είναι το αρχέτυπο του Ποντία Φωτών, το πιο πλήρες παράδειγμα των φαρμακίδων (μαγισσών), η Θεά στην πλήρη εκδήλωσή της ως Κυρία των Άγριων (Φυτών και Ζώων), θεραπεύτρια, η πιο γνωστή μάγισσα του Αρχαίου Μεσογειακού κόσμου απόλυτα συσχετισμένη με τη Μήδεια, την πλέον διάσημη μάγισσα της Ανατολίας και τόσο δημοφιλούς και βαθιά ριζωμένης στην παράδοση για να επιζήσει ως καθορισμένη και ισχυρή εικόνα ακόμη και στις γραπτές αφηγήσεις του πιο πρόσφατου πατριαρχικού πολιτισμού μέσω του Ομήρου και του Ευριπίδη.

Η γενεαλογία της Κίρκης είναι πολλαπλάσιος: κόρη της Εκάτης και του Ηλίου ή της Περσηίδος και του Ηλίου, ή ακόμα από την Αστερόπη μια Ωκεανίδα και τον Υπερίωνα. Εάν είναι κόρη του Ηλίου, είναι όχι μόνο αδελφή της Μήδειας αλλά και της Πασιφάης και του Αιήτη. Και στις δύο περιπτώσεις, έχει παραχθεί από τον ωκεανό και από τον ουρανό. Ο Παυσανίας στα Λακωνικά, μας λέγει πως υπήρχε ιερό με μαντείο, όπου βρισκόταν ένα χάλκινο άγαλμα της Πασιφάης μαζί με τον πατέρα της τον Ήλιο.

Οι κάτοικοι της Μεσογείου σέβονται μια μεγάλη θεά, κυρία των ανθέων των βοτάνων, κυρία των κτηνών και των κοπαδιών, κυρίας των ναυτικών, κυρίας των παρθένων έτοιμων για γάμο και των καρπερών συζύγων (γυναικών): σε αυτόν τον διαδεδομένο κόσμο, συμπεριλαμβανομένων όλων των ζωντανών όντων στη γη, κοιτάζει με τα γενναιόδωρα και καταπραϋντικά μάτια, έτοιμη να ενθαρρύνει και να προστατεύσει την καταπληκτική συνεχή αύξησή τους. Αυτή η παντοδύναμη θεότητα λατρεύεται προ πάντων ως δωρητής της υγείας.

Με ποια μέσα εκπληρώνει την ουσιαστική εργασία της; Μέσω της γνώσης των βοτάνων και των ανθέων, από την οποία είναι σε θέση να λάβει τους χυμούς και τις αλοιφές που αποκαθιστούν άφθονα την υγεία, τη νεότητα και τη ζωή. Συνεπώς, χάρη σε αυτήν την συνεχή ευγενή εργασία ως ποντία φυτών, προσδιορίζεται με τη γη, η καρποφόρος τροφοδότηση της ζωής, η οποία άυπνα δίνει ζωή στα προσφερόμενα βότανα, στα άφθονα φρούτα και τους ισχυρούς κορμούς. Σε αυτήν την συνεχή περιστροφή της ζωής κάθε έτος ανανεώνεται στις σκιές των ξύλων όπως στα ανοικτά χωράφια που οργώνονται τρεις φορές.

Η αρσενική δύναμη του Ήλιου συνεργάζεται φέρνοντας φως και θερμότητα στη γη, η οποία το λιπαίνει. Αρχικά ήταν ο Ήλιος που θεωρήθηκε από τους κατοίκους της Μεσογείου ως χορηγός ζωής, λειτουργώντας δίπλα στη μεγάλη θεά, την αληθινή Ποντία της οικουμένης, της οποίας αυτός ήταν πάρεδρος (συνέταιρος). Η Πασιφάη και ο ταύρος Ήλιος στην Κρήτη (η Πασιφάη φίλησε τον ταύρο και έγινε ο Μινώταυρος) είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η επόμενη μετάβαση από πάρεδρος στον πατέρα - επίσης εξετάζει την εναλλαγή των διαφορετικών ρόλων στα θεία ζεύγη της Μινωικής θρησκείας - δεν είναι δύσκολο να εξηγηθεί.

Με το διαχωρισμό της μεγάλης θεάς σε πολλές θείες προσωπικότητες, κάθε μια από αυτές με το καλά καθορισμένο όνομά της αλλά πάντα κρατώντας την ιδιαίτερη δυνατότητα των φαρμακίδων.

Ο Ήλιος έγινε αντιληπτός όχι μόνο ως πατέρας του φυτικού κόσμου αλλά και των ευατών τους, οι οποίες είχαν μια τέτοια οικειότητα με όλες τα φυτά και ήταν οι θεματοφύλακες του κρυμμένου μυστικού σε κάθε στεφάνη άνθους, φρούτο, ρίζα κλπ.

Όπως η μητέρα της Εκάτη, η Κίρκη έζησε αρχικά στην Κολχίδα, όπως λέει ο Όμηρος, στον κήπο στο δάσος στην Κολχίδα που ήταν ήδη ιερό στη μητέρα της και καλείτο Αιαίη. Αλλά όταν συναντά τον Οδυσσέα ζει σε έναν άλλο καταπληκτικό κήπο, την Τυρρηνία Αιαίη ή Κολχική Αιαίη, την οποία ο Όμηρος τοποθετεί πλησίον του Άιδου. Έτσι έχουμε δύο Αιαίης Κιρκαιδίας, το όρος Κίρκαιον πολυφάρμακον στην Ιταλία και το Κίρκαιον πεδίον της Κολχίδας, όπου "η πρώτη ακτίνα του Ηλίου το πρωί ξυπνά τη ζωή στο μυστικό κήπο, φωτίζοντας το θαυμάσιο πρόσωπο της θεάς.

Αυτός ο διπλός κήπος ερμηνεύεται ως μια από την επεκτεινόμενη διάδοσης προς δυτικά των Πελασγών. Σε μια λαογραφική και ιστορική έρευνα το 1934, βρέθηκαν τα ονόματα Κερκέται στην Καυκάσια ζώνη, για να αποκαλύψει πως ο τοπικός πληθυσμός τώρα καλείται Circassian, το Gergithes στην Τρωάδα της Ανατολίας, το Gergesaias στην Παλαιστίνη, όλα τα ονόματα αποκαλύπτουν τους "ανθρώπους της Κίρκης".

Ο Μ. Marconi που έκανε την πιο πάνω έρευνα, υπογραμμίζει ότι η ρίζα Κιρ-, Κερκ- επίσης θεωρείται πως βρίσκεται από την Κέρκυρα ως την Ανδριατική Θάλασσα ως το Kirkesion στη Μεσοποταμία και από την Αίγυπτο ως τη Θράκη και την Ιλλυρία. Και, ακολουθώντας το Fozio και το Esichio, μακρύτερα ανατολικά, υπήρξαν λαοί γνωστοί ως Κερκίται Kerkitai (έθνος Ινδικόν) και Κολκοί Ινδικοί (Kolkoi Indicoi), μεταξύ των ινδικών πληθυσμών.

Το Kolkoi (Korkai, Kolkai) ήταν το όνομα μιας σημαντικής εμπορικής και θαλάσσιας πόλης στο βορειοανατολικό μέρος του ακρωτηρίου Cormorin στο νότο της Ινδίας, ήταν η αρχαία πρωτεύουσα του βασιλείου των Pandjas, το λίκνο του νότιων πολιτισμού της Ινδίας και του σπιτιού τριών μυθικών αδελφών, οι οποίοι λέγεται πως είναι οι ιδρυτές, Pandja, Khera και Khola στα Ιμαλάια. Υπάρχουν πολλά άλλα τοπωνύμια που αναφέρονται από Μ. Marconi, τα οποία διαβάζονται μέσα στον Στράβωνα και άλλους για να αποδειχθεί η ακριβής σχέση μεταξύ της απώτατης ανατολικής και δυτικής διάχυσης των Πελασγών, ακτινοβολώντας από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

Επιπλέον, υπάρχουν άλλες όψεις της Κίρκης και της Μήδειας που, εκτός από την ιδιαίτερη αντιπροσώπευση των Θεών όπως αναπτύσσεται στο κεντρικό-δυτικό μέρος της Μεσογείου και της Ευρώπης, τις συνδέουν με τα κύρια γνωρίσματα της Θεάς: είναι επίσης "παρθένα, μητέρα και γριά" και η Κίρκη έχει τη σκοτεινή πλευρά της ως κυρία των νεκρών όπως τη μητέρα της, Εκάτη. Και στα νησιά Φαρμακούσσες στο Σαρωνικό κοντά στη Σαλαμίνα, είναι η θέση του ενταφιασμού της Κίρκης.

Η Κλασσική Εποχή, άλλαξε και μεταβλήθηκε από νέες κοινωνικές και πνευματικές συνθήκες, οι ιδιότητες των θεών ελαττώθηκαν, αλλά δεν χάθηκαν εντελώς, συνέχισαν να αρμόζουν και να ριζώνουν βαθιά στις θρησκευτικές λειτουργίες και πίστεις. Αβέβαια, η μεσαιωνική μαγεία έχει την πηγή της στο Μεσογειακό υπόστρωμα που, λίγο ή πολύ κρυφά, ήρθε στην επιφάνεια στον Κελτικό κόσμο, δίνοντας θέση σε ιδιαίτερα δηλωτικές σχέσεις και συμπτώσεις. Αναφέροντας την Κυρία της Λίμνης και τον Λάνσελωτ, την Μοργκάνα και το βασιλιά Αρθούρος εξακριβώνεται πως όπως η Κίρκη είχε τον Πίκο (Ζευς) σαν πάρεδρό της έτσι η Βιβιάνα / Ντιάνα / Ντάνου είχε το Μέρλιν.

Υπάρχει μια απλούστερη ρίζα -*danu σε όλες τις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες (σημαίνει "νερό") και επίσης της ρίζας -dru* (σημαίνει "βελανιδιά"). Σημειώνεται ότι οι λέξεις "Δρυς", "Δωδώνη" και "Δίας" δεν έχουν καμία απολύτως σχέση. Σημείωσε ακόμα, πως οι Κέλτες και οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν επαφές. Είναι ένα πολύ κοινό θέμα στην Κελτική μυθική λογοτεχνία, η υπερφυσική κυρία που εκπαιδεύει μία νέα ηρωίδα, που είναι συγχρόνως η μητέρα της, ο δάσκαλός της, ο εραστής της. Η μεσαιωνική νεράιδα είναι, επομένως, η βόρεια και πιο πρόσφατη έκδοση του Μεσογειακού μάγου με τον οποίο μοιράζεται τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία: το ξύλο (δάση), τα φυτά και τα βότανα, τη δυνατότητα να μετασχηματιστούν τα άτομα (σε κτήνη όπως στους πολεμιστές), τον ποταμό ή τη λίμνη κ.λπ. Η νεράιδα, η Κυρία της Λίμνης, επίσης μέσω αυτού του μυστήριου και υποδηλωτικού ονόματος αποκαλύπτεται σαν μια ανώτερη, θεία ύπαρξη.

Στην πραγματικότητα, οι Βρετανικοί Νήσοι πριν από την άφιξη των Κελτών, είχαν κατοίκους από Μεσογειακές φυλές, που έχτισαν τα μεγαλιθικά μνημεία και λάτρεψαν την Ντάνου ως επώνυμη μητέρα τους. Το όνομα Ντάνου έχει την ίδια ρίζα με το Ντιάνα (Diana) τη θεά των δασών και των υδάτων, η αρχαία ρίζα του ονόματος της μεσαιωνικής Κυρίας της Λίμνης.

Σήμερα είναι γνωστό από ερευνητές πως στην Ιταλία, στη Βρετανία και στη Γαλλία αλλά και στη Γερμανία, η λέξη μήλο οδηγεί στη Μήδεια, στην Κίρκη και στον Απόλλωνα. Οι λέξεις για το μήλο, δείχνουν ένα μόρφωμα που έχει Μεσογειακό υπόστρωμα και διασκορπίζεται επίσης στη νότια Ιταλία (είναι μια πόλη στην Καμπανία που είναι γνωστή για την παραγωγή μήλων) και επαναλαμβάνεται επίσης στο όνομα του Θεού Abellio στη γαλλική περιοχή Garonna, που ήταν κύριο κέντρο λατρείας του Aulon, χωρίς να ξεχάσομε ότι στην Κρήτη και τη Σικελία βρίσκομε το διαφορετικό Απέλλωνα για τον Απόλλωνα. Επομένως, τότε η Κίρκη και τώρα η Μοργκάνα, ζουν σε ένα νησί από μήλα με πολύ πλούσια παραγωγή, όπως η Αφροδίτη που μεγάλωσε ένα δέντρο μηλιάς στον κήπο της στην Ταμασσό στην Κύπρο. Η μηλιά βρίσκεται ομοίως στο μακρινό δυτικό κήπο των Εσπερίδων ή στα Ηλύσια Πεδία (Champs Elisees), πέρα από τα σύνορα της Μεσογείου. Η Αία (το αρχαίο όνομα της Κολχίδας) έχει βρει εδώ το τελευταίο δυτικό καταφύγιό της.

Ο Αισχύλος έγραψε το σατυρικό δράμα «Κίρκη».

Το όνομά της Κίρκης φέρει ο αστεροειδής αρ. 34. Το όνομά του Αγρίου φέρει ο αστεροειδής αρ. 8241.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια