Την Κυπριακή Δημοκρατία και τα μάτια μας

Η Κυπριακή Δημοκρατία, την επέτειο της οποίας σήμερα τιμούμε, είναι η ιστορία μας, τα λάθη μας, τα πάθη μας, η αδεξιότητα μας αλλά και το μόνο όχημα επιβίωσης μας.

Το σύνταγμα του 1960 ήταν τέκνο της μεταποικιακής εποχής, που διαμόρφωσαν στο Λονδίνο για να συνεχίσουν τον πολιτικό έλεγχο και μετά την κατάρρευση της ξεδοντιασμένης «αυτοκρατορίας» οδήγησε σε μια κολοβωμένη ανεξαρτησία.

Ήταν το κράτος, το οποίο δεν το αγάπησε αρχικά κανείς. Οι Έλληνες το θεώρησαν ως σταθμό, μεταβατικό στάδιο για συνέχιση της πορείας προς την Ένωση, το ανεκπλήρωτο όραμα γενεών, που αποτελούσε μέρος ενός παγκόσμιου κινήματος για αυτοδιάθεση των λαών. Οι Τούρκοι το πολέμησαν θέλοντας εξαρχής τη διχοτόμηση.

Ενδεικτικό το απόρρητο τηλεγράφημα που φέρει ημερομηνία 16 Ιουνίου 1959, με υπογραφή του Γ. Χριστόπουλου, πρόξενου τότε της Ελλάδος στην Κύπρο. Ήταν το πρακτικό της συνομιλίας του με τον αποικιακό κυβερνήτη, σερ Χιου Φουτ:

Όσον αφορά τας σχέσεις των Ελλήνων και Τούρκων Κυπρίων έχει την εντύπωσιν ( ο σερ Χιου Φουτ) ότι τελευταίως παρατηρείται ύφεσις και ότι ο Ντενκτάς φαίνεται περισσότερον διαλλακτικός. Επωφελήθην της ευκαιρίας δια να τονίσω ότι από τουρκικής πλευράς ασκούνται απαράδεκτοι μέθοδοι και ότι οι Τούρκοι απροκαλύπτως προπαγανδίζουν υπέρ της πλήρους αυτών απομονώσεως και διακοπής πάσης οικονομικής συνεργασίας και κοινωνικής ακόμη επαφής με τους Έλληνες.

Δηλαδή, πριν ξεκινήσει η λειτουργία του κράτους σχεδιάζονταν κινήσεις δημιουργίας χωριστής κοινωνίας, χωριστών δομών.
Σε αυτή την πορεία υπήρξε ασφαλώς και εκ των έσω υπονόμευση του κράτους με κορυφαία το πραξικόπημα. Στόχος και τότε η διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται μονίμως υπό απειλή. Συχνά-πυκνά ( κι αυτό γίνεται διαχρονικά) ακούγονται βαρύγδουπες εξαγγελίες για την ανάγκη συνέχιση, μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τι γίνεται, όμως, στο διά ταύτα; Οι συζητήσεις που διεξάγονται κατά καιρούς είτε η Κυπριακή Δημοκρατία θα… αντικατασταθεί είτε θα περιοριστεί στα όρια των σημερινών ελεύθερων περιοχών. Θα μετεξελιχθεί σε ένα συνιστών κρατίδιο, που θα συνεργάζεται με την μετεξέλιξη του ψευδοκράτους, που θα μετατραπεί σε τουρκοκυπριακό συνιστών.

Η υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας συνδέεται με την επιβίωση μας. Η συνέχιση της συνιστά μονόδρομο. Αυτό, όμως, προϋποθέτει και μια σειρά άλλα ζητήματα: Να μην λειτουργεί με περιορισμένη κυριαρχία, ως προτεκτοράτο. Κι αυτό θα γίνει ΚΑΙ με την ολοκλήρωση της ( ξεχασμένης )απο-αποικιοποίησης.

Η κυριαρχία της χώρας δεν είναι θεωρητικού χαρακτήρα. Η άσκηση του δικαιώματος δεν πρέπει από τη μια να εξαρτάται από την κατοχική δύναμη, ούτε όμως και να αποτελεί εξάρτημα τρίτων δυνάμεων.

Η Κύπρος είναι μικρή χώρα και έχει περιορισμένες δυνατότητες. Αυτό δεν σημαίνει πως για να… επιβιώσει πρέπει να παραδοθεί είτε στην Τουρκία είτε σε άλλους. Η εργαλοποίηση των στρατηγικών της πλεονεκτημάτων θα ισχυροποιήσει τη θέση της, θα δημιουργήσει ασπίδα προστασίας και θα διαμορφώσει συνθήκες συνεργασιών στη βάση του αμοιβαίως οφέλους.
Η προστασία, όμως, του κράτους δεν γίνεται μόνο από τις επιθέσεις και μεθοδεύσεις υπονόμευσης τρίτων. Αλλά πρέπει να γίνεται και από εκ των έστω υπονομεύσεις. Από εκείνη την μερίδα που στο βωμό του χρήματος χρησιμοποιούν το κράτος σε εργαλείο οικονομικών συναλλαγών για ίδιον όφελος.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται λόγος για την ανάγκη η Κύπρος να καταστεί κανονικό κράτος. Δεν αρκούν, όμως, οι ρυθμίσεις σε μια συμφωνία για το Κυπριακό. Χρειάζεται και μια εσωτερική επανάσταση.

Εάν είμαστε κανονικό κράτος δεν θα πολιτεύονταν όσοι το 1974 συνέβαλαν/προκάλεσαν την καταστροφή, την τραγωδία.

Εάν είμαστε κανονικό κράτος δεν θα πολιτεύονταν όσοι προκάλεσαν την οικονομική καταστροφή.
Εάν είμαστε κανονικό κράτος οι μιζαδόροι και οι επιχορηγούμενοι από την κάθε Focus θα αποσύρονταν από την πολιτική.

Γι αυτό και έχουν ευθύνες και οι πολίτες, που δεν μπορούν να αντιμετωπίζουν επιδερμικά τους υπονομευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξωτερικούς και εσωτερικούς.

Κώστας Βενιζέλος