Οι Ηπειρώτες ευεργέτες και οι συνεχιστές τους στη Βόρειο Ήπειρο

Εάν ρίξουμε μια ματιά στο εγγύτερο ιστορικό παρελθόν της Ελλάδος, θα παρατηρήσουμε μια σειρά από προσπάθειες και έργα τα οποία συντέλεσαν στην ανάπτυξη ολόκληρου του εθνικού μας οργανισμού, εντός και εκτός των σημερινών κρατικών ορίων.

Πληθώρα ευεργετών με ρίζες από την παγκοσμίως γνωστή Ήπειρο, ενστερνίζονται την ανάγκη για πρόοδο και με όλη τους την ψυχή χρηματοδοτούν κοινωφελή έργα, εστιάζοντας την προσοχή τους στις πραγματικές ανάγκες του λαού.

Οι ίδιοι όντας άνθρωποι φιλομαθείς και πραγματικά προοδευτικοί για την εποχή τους, συνεισέφεραν κυρίως στην αναβάθμιση της παιδείας, καθώς από εκείνην τίθεται σε κίνηση ολόκληρος ο κοινωνικός οργανισμός.

Απόστολος Αρσάκης, Σίμων Σίνας, αδερφοί Ζάππα, Ζωφράφοι, Ιωάννης Μπάγκας και τόσοι άλλοι, κατάγονται από τη σημερινή Βόρειο Ήπειρο. Τα πατρικά τους σπίτια στέκονται άλλα ερειπωμένα και αλλά εντελώς σβησμένα πια από το χάρτη. Κάποια στα όρια της σημερινής Ελληνικής Εθνικής Μειονοτικής ζώνης στην Αλβανία και κάποια όχι. Κι όμως, παρά τις έντονες προσπάθειες του πρώην δικτατορικού καθεστώτος στην Αλβανία, ουδείς μπόρεσε να εξαλείψει από το αίμα μας το «μικρόβιο» της προσφοράς προς το σύνολο.

Δε σας κρύβω πως νιώθω ιδιαίτερα υπερήφανος όταν βγαίνω από το σπίτι μου κάθε πρωί και καλημερίζω μια άμεση απόγονο των Ζωγράφων. Η ίδια σου εκμυστηρεύεται πως η οικογένειά της υπέφερε τα πάνδεινα καθώς φέρει στις πλάτες της το αιώνιο εκείνο επώνυμο που έχει γίνει συνώνυμο της ευεργεσίας σε όλο τον κόσμο. Άνθρωπος χωρίς κανένα όφελος ή προσωπική απαίτηση από το ιδιαίτερο μεγαλείο των προγόνων της, βαστά στην ψυχή την ελληνικότητα και σου τη μεταφέρει καθώς αναλογίζεσαι την καταγωγή της. Και σε αυτή την περίπτωση θλίβεσαι σαν σκέφτεσαι πως το ελλαδικό κράτος ούτε που έχει ασχοληθεί με τους εδώ απογόνους εκείνων που ακόμη και σήμερα στηρίζουν με τους τότε κόπους τους το δημόσιο οικονομικό σύστημα, φθάνοντας στο σημείο να διακόψει και το πενιχρό βοήθημα που λάμβανε με τους υπόλοιπους υπερήλικες Βορειοηπειρώτες ο προσφάτως αποβιώσας Νικόλαος Ζωγράφος.

Και σα μην έφτανε αυτό, το σωματικό σου ρίγος παρατείνεται, όταν κατανοείς πια πως αντικρίζεις μπροστά στα μάτια σου, όλα όσα θαύμασες από μικρός, όλα όσα σου έμαθαν οι γονείς σου και όλα όσα ξεφυλλίζεις στα ποικίλα ιστορικά συγγράμματα.

Η ευεργεσία έχει γίνει πια το εθνόσημο των νέων Ηπειρωτών, με ή χωρίς το κακώς επιβαλλόμενο από τις εκάστοτε «Μεγάλες Δυνάμεις» προσωνύμιο, «βόρειος» ή «νότιος». Ναι μεν οι εθνεγέρτες του νεοελληνικού πολιτισμού, είχανε την οικονομική άνεση, ωστόσο εμείς οι απλοί και σύγχρονοι ιστορικοί τους απόγονοι, τρεφόμαστε από το ζήλο τους. Νεολαίες στη Δερόπολη του Αργυροκάστρου, στους Αγίους Σαράντα, στη Χιμάρα, στην Κορυτσά, στα Γιάννινα και ευρύτερα, αντλούμε ακούσια τη δύναμή μας από εκείνο το «DNA» που μας μεταδίδουν οι Ηπειρώτες γονείς μας.

Η προσφορά έχει γίνει πια καθημερινή μας ανάγκη και κανένας δε μπορεί να το διαψεύσει. Κι αν πάλι θέλει να πειστεί, του προτείνω να έρθει να δει ιδίοις όμμασι όλα όσα έχουν καταφέρει στο κεφαλοχώρι της Δερόπολης, τη Δερβιτσάνη, οι νέοι.

Ξέρετε, οι εσωτερικές συγκρούσεις και οι προστριβές, είναι απόρροια του εγωισμού και της ιδιοτέλειας. Ενώ η αρμονία του συνόλου μαζί με την πρόοδο, είναι αποτέλεσμα του παραγκωνισμού του ατομικισμού και της αγάπης για συλλογικότητα.

Νιώθουμε υπόχρεοι σε όλους εκείνους οι οποίοι έδωσαν από τότε μάχη εναντίων του αναχρονισμού και των προκαταλήψεων, χωρίς να έχουν την ανάγκη ή την απαίτηση να γραφτεί κάπου με χρυσά γράμματα το όνομά τους. Κι όμως ο ευεργετημένος από εκείνους λαός, θέλησε να τους τοποθετήσει στην κορυφή των επιφανών προσώπων της ιστορίας.

Κλείνοντας, εύχομαι αυτές μου οι σκέψεις, να αποτελέσουν τροφή για εποικοδομητική συζήτηση, η οποία εν συνεχεία θα μπορεί να φέρει τη συνεργασία και την ανέλιξη στον πολύπαθο τόπο μου.

Γιώργος Γκοτζιας
*Εκπαιδευτικός – Φοιτητής Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

ΠΗΓΗ: meaculpa.gr