Το Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο 2008-2025 για τη Μακεδονία

γράφει ο ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Η «Συμφωνία τών Πρεσπών» δεν απετέλεσε «κεραυνό εν αιθρία» στην Ελλάδα. Τό σύνολο τών δημοσιογράφων (όλων τών συστημικών ΜΜΕ), τού πολιτικού προσωπικού (όλων τών κομμάτων) τής χώρας, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες με «στοιχειώδη» μνήμη, εγνώριζαν εδώ και δέκα (10) χρόνια τούς τρείς (3) βασικούς άξονες τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου για τήν ονοματοδοσία αυτής τής νεοσύστατατης χώρας, ήτοι: (1) όνομα «Republic of Northern Macedonia» ή «Republic of North Macedonia», (2) γλώσσα «Macedonian language» και (3) εθνικότητα «Macedonian nationality».

       Το Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο για την ονοματοδοσία τής πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας τής Μακεδονίας (fYROM), πρωτοδιατυπώθηκε εγγράφως και εξ απορρήτων (διαβαθμισθέν ως «confidential») από τήν Αμερικανική Πρεσβεία στα Σκόπια στις 29 Ιουλίου 2008. Μετά όμως από μόλις τρεις (3) μήνες, το Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο έπαυσε να είναι... απόρρητο, αφού διέρρευσε από άγνωστη πηγή και πρωτοδημοσιεύθηκε με πηχυαίους τίτλους στην εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» στις 19 Οκτωβρίου 2008 (Έκθ. 1), και μάλιστα αναδημοσιεύθηκε ως πολύκροτη είδηση σχεδόν σε όλα τα ελληνικά έντυπα ΜΜΕ, και όχι μόνον.

Α΄ Φάση τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου (2008-2019)

Συγκεκριμένα, στο τελευταίο δεκαήμερο τού Ιουλίου 2008, τρεις μήνες μετά τό πρώτο ΟΧΙ τών Καραμανλή και Μπακογιάννη στη Σύνοδο τού ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι (3 Απριλίου 2008), έλαβαν χώρα στα Σκόπια σημαντικές διαβουλεύσεις μεταξύ αξιωματούχων τών Η.Π.Α. και τής fYROM σχετικά με τό θέμα τής ονοματοδοσίας τους.

       Μετά από αλλεπάλληλες συναντήσεις τής ικανότατης Αμερικανίδος Πρέσβεως στα

Εκθ. 2. 
Gillian A. Milovanovic, U.S. Ambassador to fYROM (2005-2007),

Condoleezza Rice, U.S. Secretary of State (2005-2008),

Christopher R. Hill, U.S. Assistant Secretary of State (2005-2008) /

first U.S. Ambassador to fYROM (1996-1999).

Σκόπια Gillian A. Milovanovic (Έκθ. 2, αριστερά) με τούς πολιτικούς ηγέτες τών Σκοπίων, συνεπικουρουμένης από τόν τότε Υφυπουργό Εξωτερικών τών Η.Π.Α Christopher R. Hill (Έκθ. 2, δεξιά) —που στις 25 και 27 Ιουλίου είχε συναντήσεις επί τούτου στα Σκόπια με τόν (μετριοπαθή) Πρόεδρο τής fYROM Branco Crvenkovski 

και τόν (εθνικιστή) Πρωθυπουργό Nikola Gruevski— προσδιορίσθηκαν οριστικά («κλείδωσαν») οι ως άνω τρείς βασικοί πυλώνες ονοματοδοσίας τής fYROM («Northern/North Macedonia», «Macedonian language» και «Macedonian nationality») και διατυπώθηκαν ρητώς στο από 29 Ιουλίου 2008 διαβαθμισμένο τηλέγραμμα τής Αμερικανικής Πρεσβείας στα Σκόπια προς τήν Ουάσινγκτον (Έκθ. 3).

       Εκείνο τό υψίστης στημασίας τηλέγραμμα απευθύνετο μεταξύ άλλων προς τις υπηρεσίες 

Εκθ. 3

πληροφοριών τών Η.Π.Α. (CIA, DIA), τό Γεν. Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων τών Η.Π.Α. (Joint Chiefs of Staff), τό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας τών Η.Π.Α. (National Security Council), τόν Αμερικανό Υπουργό Αμύνης (Secretary of Defence), και τόν Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών (Secretary of State). Στο τηλέγραμμα, η μελλοντική λύση τού ονοματολογικού θέματος τής fYROM προσδιορίζετο επί λέξει ως εξής:

 “ Η Πρεσβεία τών Σκοπίων εκτιμά ότι στο πλαίσιο μιας συμφωνίας που θα ανοίξει τόν δρόμο για τήν ένταξη στο ΝΑΤΟ και τήν έναρξη τών ενταξιακών συνομιλιών με τήν ΕΕ, η Μακεδονική κυβέρνηση θα αποδεχτεί τελικά τούς ακόλουθους όρους:

— Όνομα: Δημοκρατία τής Βόρειας Μακεδονίας (Republic of Northern Macedonia, ή Republic of North Macedonia).

— Πεδίο εφαρμογής: Σε όλους τούς διεθνείς οργανισμούς, καθώς και στις διμερείς σχέσεις με οποιαδήποτε χώρα δεν επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τό συνταγματικό όνομα. (Παρόλο που δεν τό έχουμε συζητήσει ρητά, πιθανώς οι διεθνείς συμφωνίες θα ακολουθήσουν τό ίδιο μοτίβο, με τίς πολυμερείς να χρησιμοποιούν τό νέο όνομα και τίς διμερείς να έχουν τήνευχέρεια επιλογής.) Η Μακεδονία θα χρησιμοποιεί τό συνταγματικό της όνομα οσάκις αναφέρεται στον εαυτό της, σε διαβατήρια, σε ετικέτες προϊόντων, σε μέσα ενημέρωσης κ.λπ.

— Ταυτότητα: Η γλώσσα (language) και η εθνικότητα (nationality) θα αποκαλούνται Μακεδονική (Macedonian), αλλά αυτό θα μπορούσε να διευθετηθεί σιωπηρώς, ίσως σε μεταγενέστερο παράρτημα σε μια απόφαση τού Συμβουλίου Ασφαλείας τών Ηνωμένων Εθνών, ή σε κάποιο άλλο εσωτερικό έγγραφο τού ΟΗΕ που δεν υπόκειται σε ελληνική εξέταση/έγκριση. Σε τελική ανάλυση, η Μακεδονία χρειάζεται διασφαλίσεις ότι η γλώσσα, η εθνικότητα κ.τ.λ. θα συνεχίσουν να αποκαλούνται Μακεδονική (Macedonian) και όχι Βόρεια Μακεδονική (North Macedonian).”

Στο πρωτότυπο, στην Αγγλική, τό εν λόγω κείμενο, είναι προσβάσιμο εδώ και έχει επί λέξει ως εξής:

“ Embassy Skopje assesses that in the context of an agreement that clears the way for NATO membership and the start of EU accession talks, the Macedonian government would ultimately accept the following terms:

— Name: Republic of Northern Macedonia (or: Republic of North Macedonia)

— Scope: Ιn all international organizations, plus bilaterally by any country that does not want to use the constitutional name. (Although we have not discussed this explicitly, presumably international agreements would follow the same pattern, with multilateral ones using the new name and bilateral ones having the option.) Macedonia would use its constitutional name in referring to itself, on passports, product labels, in the media, etc.

— Identity: The language and nationality would be called Macedonian, but this could be handled tacitly, perhaps as a subsequent annex to a UNSCR, or in some other internal UN document not subject to Greek review/approval. Bottom line is Macedonia needs assurance that their language, nationality, etc. would continue to be called Macedonian, not North Macedonian.”

Μετά από μόλις 3 μήνες, τό εν λόγω κείμενο προκάλεσε πραγματικό σάλο στην Ελλάδα, αφότου δημοσιοποιήθηκε αρχικά ως πρωτοσέλιδο και 5σέλιδο εσωτερικό αφιέρωμα τής εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» (19 Οκτωβρίου 2008) και στη συνέχεια από τόν υπόλοιπο ελληνικό Τύπο, δηλαδή τό διάβασαν τότε δεκάδες χιλιάδες Έλληνες αναγνώστες. Οι «αποκαλύψεις τού ΕΘΝΟΥΣ» προκάλεσαν «θύελλα αντιδράσεων από τήν αντιπολίτευση», επερωτήσεις βουλευτών και προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή τών Ελλήνων περί εκείνου τού πολύκροτου δημοσιεύματος και τών πολλαπλών αναδημοσιεύσεών του σχετικά με τό «Στημένο παιγνίδι από ΗΠΑ-Σκόπια». Επομένως,  οι Έλληνες πολίτες που με τόν ένα ή άλλο τρόπο έλαβαν γνώση τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου τότε, τό 2008, είτε ως αναγνώστες εφημερίδων είτε ως ραδιοακροατές είτε ως τηλεθεατές, ανήρχοντο σε εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια.  [Τό πολυσέλιδο δημοσίευμα τής εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» τής 19ης Οκτωβρίου 2008, στις σελίδες  211-214 τού ως άνω βιβλίου εδώ.]

       Στις τότε «θυελλώδεις αντιδράσεις» τής αντιπολίτευσης προσετέθησαν μάλιστα και εκείνες τής εκλογικής συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ.: Τότε (2008),  «από τον ΣΥΝ ο Γ. Μπαλάφας τόνισε ότι η αποκάλυψη της προ τριμήνου παρέμβασης των ΗΠΑ, έξω και πάνω από το διαπραγματευτικό πλαίσιο του ΟΗΕ, γεννά πολλά ερωτηματικά και ανησυχίες τόσο για την πορεία των αναγκαίων διαπραγματεύσεων όσον και για τα γενικότερα σχέδια τών ΗΠΑ στην πολύπαθη περιοχή τών Βαλκανίων». Προφανώς, μετά από δέκα χρόνια (2018), ο μνημονιακώς μεταλλαχθείς ΣΥΡΙΖΑ και οι συνοδοιπόροι του διεπίστωσαν εξαίφνης ότι είχαν κάνει λάθος και δεν υφίστανται πλέον τέτοια «πολλά ερωτηματικά και ανησυχίες»... [Περί τών αντιδράσεων τής αντιπολίτευσης τότε (2008), ιδέ ολοσέλιδο άρθρο τής εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ» τής 20ής Οκτωβρίου 2008, στη σελίδα 215 τού ως άνω βιβλίου εδώ.]

Δεύτερο ΟΧΙ των Καραμανλή-Μπακογιάννη (2008)

Εκθ. 4. Παρίσι, 19 Σεπτεμβρίου 2008:

Συνάντηση τής Ελληνίδος ΥΠΕΞ Ντόρας Μακογιάννη (δεξιά)

και τού ομολόγου της τής  fYROM Antonio Milošoski (δεύτερος αριστερά).

Στο μεταξύ όμως, έναν ακριβώς μήνα πριν τήν ως άνω δημοσιοποίησή του, τό Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο είχε ήδη προσκρούσει σε ένα δεύτερο ΟΧΙ τών Καραμανλή-Μπακογιάννη όσον αφορά στη σιωπηρά αποδοχή από τήν Ελλάδα —όπως τό Αμερικανο-Σκοπιανό σχέδιο επέτασσε τότε— τού προσδιορισμού «Macedonian» για τήν γλώσσα/εθνικότητα τών Σκοπιανών: Στις 19 Σεπτεμβρίου 2008, αντί ρητής ή έστω σιωπηράς αποδοχής τού «Macedonian» από τήν Ελλάδα, η Ελληνίδα ΥΠΕΞ Ντόρα Μπακογιάννη, σε επίσημη συνάντησή της στο Παρίσι με τον Σκοπιανό ομόλογό της Antonio Milošoski (Έκθ. 4), αντιπρότεινε τό «Makedonski», εκ μεταγραφής τού «Македонски» στη Λατινική, αμετάφραστο στην Αγγλική, ως προσδιοριστικό τής γλώσσας και εθνικότητας τών Σκοπιανών. Οι Σκοπιανοί όμως απέρριψαν ασυζητητί τήν αντιπρόταση τών Ελλήνων, με συνέπεια οι διαπραγματεύσεις να περιέλθουν τότε σε πλήρες αδιέξοδο.

       Προς μεγάλη απογοήτευση τής τότε ΥΠΕΞ τών Η.Π.Α. Condoleezza Rice (Έκθ. 2, κέντρο), που ματαίως ήλπιζε και πάσχιζε τότε (2008) να επιλύσει «οριστικά» τό ονοματολογικό θέμα τής fYROM, προκειμένου αυτό το νεόκοπο κράτος να προσκληθεί να συμμετάσχει στην ευρωατλανική συμμαχία (ΝΑΤΟ) επί Προεδρίας George W. Bush, τά αλλεπάλληλα ΟΧΙ τών Καραμανλή-Μπακογιάννη τό 2008 ματαίωσαν τότε τό Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο για τήν ταμπακιέρα τής Ελληνο-Σκοπιανής διαφοράς, ήτοι για τήν διεθνή «εκχώρηση» τής λέξεως  «Macedonian» στους κατ' ουσίαν βουλγαροφώνουςΣλαβογενείς Σκοπιανούς με συναίνεση (ρητή ή σιωπηρά) τής Ελλάδος προς (παραπλανητικό) προσδιορισμό τής γλώσσας (language), ταυτότητας (identity) και εθνικότητάς τους (nationality).

Ιώβεια υπομονή των ΗΠΑ (2008-2019)

Έκτοτε οι Η.Π.Α. χρειάσθηκαν να περιμένουν μία δεκαετία και τρείς Αμερικανικές Προεδρίες για να εφαρμόσουν επί τέλους τό Αμερικανο-Σκοπιανό σχέδιο. Τό «πλήρωμα τού χρόνου» επήλθε όταν ανήλθαν στη μεν εξουσία τής Ελλάδος οι «αριστεροί διεθνιστές» (2015), στη δε εξουσία τής fYROM ο «διαλλακτικός» Zoran Zaev (2017), ενώ στο μεταξύ ο φερόμενος ως αδιάλλακτος «εθνικιστής» πρώην πρωθυπουργός τής χώρας Nikola  Gruevski είχε εξουδετερωθεί πολιτικά (2016-2017).

       Σε εκείνο τό πλαίσιο, που είχε πλέον καταστεί ευνοϊκό για τίς Αμερικανικές επιδιώξεις

Eκθ. 5. Washington, 18 Οκτωβρίου 2017:Ιστορική συνάντηση τού Αντιπρέδρου τών Η.Π.Α. 

Mike Pence

με τήν ηγεσία τής ελληνικής κυβερνώσας παράταξης

περί τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου.

στα Βαλκάνια και τήν Ν.Α. Ευρώπη, οι Η.Π.Α. επανεκκίνησαν τήν διαδικασία εφαρμογής τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου στις 18 Οκτωβρίου 2017, με τήν κομβικής σημασίας συνάντηση τών Ελλήνων κυβερνώντων με τόν Αμερικανό Αντιπρόεδρο Mike Pence στην Ουάσινγκτον (Έκθ. 5), όπου ετέθη αρμοδίως ενώπιόν τους τό ονοματολογικό θέμα τής fYROM ως ζήτημα κορυφαίας προτεραιότητος για τίς Η.Π.Α. Οι τότε Έλληνες κυβερνώντες («ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ») ανταπεκρίθησαν με ενθουσιώδη προθυμία στα κελεύσματα τών Αμερικανών και εφήρμοσαν τό (επικαιροποιημένο) Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο πλήρως (ή και με τό παραπάνω) και μάλιστα αμέσως, εντός μηνών.

      Ως αποτέλεσμα τής παρεμβάσεως τών Η.Π.Α. και τής προθυμίας τών Ελλήνων κυβερνώντων τό 2017-2019, οι μεν Σκοπιανοί πήραν όλα τά μεγάλα και σπουδαία —τά «Macedonian language» και «Macedonian nationality» (2018), δικά τους εξ ολοκλήρου πλέον από τόν Φεβρουάριο 2019— οι δε Έλληνες έμειναν με κάποιους «αστερίσκους» στο χέρι, ή και κάποιες πρόσκαιρες «κυβερνητικέςδιακοινώσεις», «διευκρινιστικές δηλώσεις» και «συνταγματικές τροπολογίες» τών Σκοπιανών στο... άλλο χέρι.

Β΄ Φάση τού Αμερικανο-Σκοπιανού Σχεδίου (2019-2025)

(τί μας έχουν για μετά...)

Επικαλούμενο σχετικό σχόλιο τού Προέδρου τής fYROM Branco Crvenkovski, τό Αμερικανο-Σκοπιανό Σχέδιο εμπεριέχει ειδική ρητή αναφορά σε μελλοντική, ελεύθερη ή και ανεξέλεγκτη «κάθοδο» τών επιλεγομένων «Αιγαιατών Μακεδόνων» («Aegean Macedonians») στην Ελλάδα μετά τήν επίλυση τού θέματος τής ονοματοδοσίας τής fYROM (2018-2019) —κάθοδο που θα είναι φυσική, περιουσιακή, νομική και πολιτισμική, ήτοι μαζική και σαρωτική για τήν βόρεια Ελλάδα και ειδικά για τήν (ελληνική) Μακεδονία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τόν Crvenkovski και τό κείμενο τού εν λόγω τηλεγράμματος (παρ. «15») τής Αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια:

“...τό θέμα τών αποζημιώσεων για τούς Αιγαιάτες Μακεδόνες και τό θέμα τών παρενοχλήσεών τους στα Ελληνικά σύνορα και τής άρνησης εισόδου στην Ελλάδα για αυτούς τούς ανθρώπους, θα λυθούν μόνον όταν λυθεί τό θέμα τής ονομασίας και η Μακεδονία εισέλθει στην Ε.Ε. Διότι τότε οι ελληνικές κατεργαριές [sic] θα αντίκεινται προς τό δίκαιο τής Ευρωπαϊκής Ένωσης, τής οποίας μέρος θα αποτελεί η Μακεδονία.” 

(“...the issue of compensation for Aegean Macedonians and the issue of harassment at the Greek border and denial of entry for these people will only be solved when the name issue is solved and Macedonia is in the EU. Because then Greek shenanigans will be contrary to EU law of which Macedonia is a part.”)

Οι περαιτέρω επιπτώσεις (μεσοπρόθεσμες και μακροχρόνιες) τής επικειμένης πλέον «καθόδου» τών «Αιγαιατών Μακεδόνων» στην (ελληνική) Μακεδονία κατά τήν επομένη δεκαετία —καθόν χρόνο οι Έλληνες θα επιδίδονται (αμέριμνοι, πρόσχαροι ή και αδιάφοροι) σε γιορτές και πανηγύρια για τήν Διακοσιετηρίδα τους— παραλείπονται στο παρόν (συνοπτικό-υπενθυμιστικό) άρθρο, ως ευκόλως (ευλόγως ή ευφαντάστως) εννούμενες.

Η παρούσα μονογραφία αποτελεί προσαρμοσμένο απόσπασμα (σσ. 35-47)

από τό βιβλίο με τίτλο

«MACEDONIA MADE IN USA:

Από το ΟΧΙ των Ελλήνων τό 2008, στο YES των προθύμων το 2018»,

δωρεάν προσβάσιμο (freely readable/downloadable) εδώ.

Πηγή: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας