Τιμούμε το έπος του αγώνα της ΕΟΚΑ συνεχίζοντας τον αγώνα για ελευθερία

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ στην Κύπρο αγωνίστηκε για αυτοδιάθεση – Ένωση από τη δεκαετία του ’30. Ιδιαίτερα, όμως, από τη δεκαετία του ’50, όταν ξεκίνησε και ο μεγάλος αγώνας, το έπος της ΕΟΚΑ. Αυτός ο αγώνας δεν δικαιώθηκε ποτέ. Η κατάληξη δεν ήταν η αναμενόμενη και ασφαλώς ούτε αποτελούσε στόχο και προσδοκία του λαού της Κύπρου μια ανεξαρτησία υπό κηδεμονία. Ο αγώνας εκείνος κατάληξε σε μια κολοβωμένη ανεξαρτησία, η οποία από την αρχή προμήνυε προβλήματα και περιπέτειες. Και αυτό δεν άργησε να φανεί, το βιώσαμε από την αρχή του νεοσυσταθέντος κράτους. Αυτό, όμως, δεν μειώνει τον αγώνα της ΕΟΚΑ, τον αγώνα του λαού μας. Ήταν ένας αγώνας ενός μικρού λαού, ο οποίος είχε αποφασίσει να αναμετρηθεί με μια πανίσχυρη, τότε, αυτοκρατορία, έχοντας όλα τα δεδομένα εναντίον του: Στρατιωτικά, πολιτικά, αριθμητικά, οικονομικά. Αυτά τα δεδομένα, όμως, δεν οδήγησαν τον λαό σε δεύτερες σκέψεις. Η αποφασιστικότητα και η αγωνιστικότητα ξεπέρασαν την «ψυχρή πραγματικότητα» των αριθμών.

ΝΕΟΙ άνθρωποι, με ψυχή και αποφασιστικότητα, στρατεύθηκαν σε έναν παλλαϊκό αγώνα, μέσα από τις γραμμές της ΕΟΚΑ. Με την τακτική του ανταρτοπόλεμου, με ισχνά μέσα, οι νέοι μας πολέμησαν, έδωσαν και τη ζωή τους για την αυτοδιάθεση, Ένωση, για την ελευθερία από τον βρετανικό ζυγό. Η ανεξαρτησία, ως αποτέλεσμα των συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου, ήταν προδήλως ελλειμματική. Το νέο κράτος ήταν υπό κηδεμονία και εξαρτώμενο από τρίτους. Δεν ήταν ατόφια ανεξαρτησία και δεν ήταν πλήρης η ελευθερία. Η Κύπρος δεν είχε απαλλαγεί από την αποικιοκρατία. Βίωνε μια μετααποικιακή περίοδο.

ΟΙ ιστορικές αναφορές, η προσπάθεια αξιολόγησης των δεδομένων και της διαχείρισης σαφώς και επιβάλλεται να γίνονται. Με την απόσταση του χρόνου αλλά έχοντας όλα -ή σχεδόν όλα- τα στοιχεία, δεδομένα, ενώπιόν μας, μια τέτοια αξιολόγηση μπορεί να γίνει με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα. Μια αποτίμηση χρειάζεται πολλές φορές όχι μόνο για ιστορικούς λόγους, αλλά και για να επανακαθορίσουμε και την πορεία μας. Ιδιαίτερα στις δύσκολες ώρες. Γιατί στις δύσκολες ώρες, στις κρίσεις, οι αγώνες των προγόνων μας αποτελούν σημείο αναφοράς. Δεν θα σταθούμε στα λάθη, γιατί έγιναν. Ούτε στον ρόλο κάποιων δυνάμεων, που υπονόμευσαν τον αγώνα, αλλά και το μέλλον της Κύπρου. Θα σταθούμε στο μεγαλείο εκείνου του αγώνα. Στο θάρρος των παιδιών, που ακόμη και όταν οδηγούνταν από τον κατακτητή στην κρεμάλα έδειχναν θάρρος και έστελναν μηνύματα. Οδηγούνταν στην κρεμάλα με το τραγούδι στο στόμα και την Ελλάδα στην ψυχή τους.

ΑΠΟ εκείνον τον ηρωικό αγώνα θα κρατήσουμε το μεγαλείο του, για να σταθούμε στα πόδια μας και να κινηθούμε προς τα ίδια μονοπάτια. Και για να θυμηθούμε το ποίημα-μήνυμα του Ευαγόρα Παλληκαρίδη:

«Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια, να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Θ΄ αφήσω αδέλφια, συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα, μέσα στα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές…».

Ένα ποίημα πάντα επίκαιρο, φτάνει να θέσουμε την ελευθερία πάνω από τις μικρότητες της καθημερινότητας και τα μικροσυμφέροντα. Οι ήρωες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα θα τιμηθούν μόνο εάν απαλλαγούμε από τον Τούρκο κατακτητή, την κατοχή και τα αποικιακά κατάλοιπα.
Η Θέση του “Φ”