Το έτος 1829, η Γαλλία επιφυλάσσει στην Ελλάδα έναν εξαιρετικά φιλόδοξο ρόλο στο «Μέγα Σχέδιο»[2] πολιτικής αναδιάρθρωσης της Ευρώπης που ετοιμάζεται να προωθήσει ο Γάλλος υπουργός των εξωτερικών, και από τον Αύγουστο του 1829, πρωθυπουργός Πολινιάκ.
Ο Πολινιάκ σχεδίαζε τη ριζική μεταβολή του πολιτικού χάρτη της Ευρώπης προς όφελος της Γαλλίας. Βάση του επιδιωκόμενου εδαφικού διακανονισμού αποτελούσε το «Μέγα Σχέδιο» του Μπουά-λε-Κοντ[3], πολιτικού διευθυντή του γαλλικού υπουργείου των εξωτερικών, που προέβλεπε τον διαμελισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και ορισμένες εδαφικές μεταβολές στην κεντρική Ευρώπη και του οποίου η εφαρμογή προϋπέθετε τη συνεργασία Γαλλίας, Ρωσίας και Πρωσίας. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό η Ελλάδα θα επεκτεινόταν μέχρι τα Στενά και θα προσαρτούσε την Κωνσταντινούπολη, στον δε ελληνικό θρόνο θ’ ανερχόταν ο βασιλιάς των Κάτω Χωρών. Η Ρωσία θα ενσωμάτωνε τις παραδουνάβιες ηγεμονίες και ένα τμήμα της Μικράς Ασίας. Η Αυστρία τη Βοσνία και τη Σερβία. Το βασίλειο των Κάτω Χωρών θα κατανεμόταν μεταξύ Γαλλίας, που θα προσαρτούσε το βελγικό τμήμα, και της Πρωσίας που θα ενσωμάτωνε το ολλανδικό. Η Πρωσία θα προσαρτούσε ακόμη το βασίλειο της Σαξωνίας, αλλά θα εγκατέλειπε τα εδάφη της στην αριστερή όχθη του Ρήνου, τα οποία θα συγκροτούσαν ένα νέο κράτος που θα περιερχόταν, υπό την μορφή αποζημιώσεως, στην κυριαρχία του πρώην βασιλιά της Σαξωνίας. Η Αγγλία, τέλος, θα επέκτεινε την κυριαρχία της στις ολλανδικές αποικίες.
Το γαλλικό σχέδιο, που αποτελούσε ένα παιχνίδισμα πολιτικής φαντασίας, ήταν αντίθετο προς τα συμφέροντα της Αγγλίας, λόγω της εις βάρος της ανατροπής της ισορροπίας των δυνάμεων, καθώς και της Πρωσίας, η οποία θα υποχρεωνόταν σε μια αναδίπλωση χωρίς ανάλογα ανταλλάγματα. Εξάλλου, η Ρωσία προτιμούσε τα Στενά να παραμείνουν υπό την κατοχή μιας κλυδωνιζόμενης αυτοκρατορίας, που λόγω της εσωτερικής της κατάστασης, θα ενέδιδε συνεχώς στις ρωσικές πιέσεις, παρά να περιέλθουν στην κυριαρχία ενός νέου κράτους του οποίου οι διεθνείς προσανατολισμοί και οι διασυνδέσεις του με τις άλλες Δυνάμεις δεν ήταν ακόμη σαφείς. Τελικά, η αντίδραση του τσάρου στην πρώτη βολιδοσκόπησή του από τον Γάλλο πρεσβευτή θα τορπιλλίσει τη γαλλική πρωτοβουλία, η οποία παρέμεινε ένα τολμηρό γύμνασμα πολιτικού σχεδιασμού χωρίς συνέχεια.
[1] Θ. Α. Χριστοδουλίδη, “Διπλωματική Ιστορία, από τη Βιέννη στις Βερσαλλίες”, κ. Γ΄, σ. 93, εκδόσεις Ι. Σιδέρη, Αθήνα 1991.
[2] 4 Σεπτεμβρίου 1829.
[3] Bois le Compte.
ΝΟΜΟΣΟΦΙΑ
0 Σχόλια
Σχόλια που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς όχι μόνο για το ιστολόγιο, θα διαγράφονται αμέσως.
EmojiΣχόλια που περιέχουν εμπάθεια σε ό,τι δεν σας αρέσει επειδή έτσι μάθατε ότι έτσι είναι τα πράματα, θα διαγράφονται για έναν εποικοδομητικό διάλογο και όχι να επικρατήσει η αρλουμπολογία, αμαθών και ημιμαθών.
Επίσης σχόλια που έχουν οποιεσδήποτε κομματικές προτροπές και κομματικοπολιτική προπαγάνδα, είναι ανεπιθύμητα.