Άγνωστοι ήρωες του 1821 – Κυριάκος Μπασδέκης

Ο Κυριάκος Μπασδέκης έχοντας σπάνια ηγετικά προσόντα και μεγάλη ανδρεία είναι από τους πρώτους που μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Άνθιμο Γαζή.

Το 1817 ο Γαζής επιστρέφει στις Μηλιές ως απεσταλμένος της Αρχής για να προετοιμάσει την Επανάσταση. Στις 10 Απριλίου 1821 οι Φιλικοί του Πηλίου μαζεύτηκαν στις Μηλιές στο σπίτι του Γιάννη Δήμου.

Εκεί αποφάσισαν την έναρξη της Επανάστασης και ορίστηκε Στρατιωτικός Αρχηγός ο Κυριάκος Μπασδέκης.
Μέρες αργότερα οι Ζαγοριανοί υπό την αρχηγία του οπλαρχηγού τους συγκεντρώθηκαν – στις 5 Μαΐου του 1821 – στου Μπασδέκη το καλύβι (σημερινό “Χάνι του Ζήση”) και με την συμμετοχή του Φιλίππου Ιωάννου κατέβηκαν νοτιότερα και αφού συνδέθηκαν με τους πολεμιστές των άλλων χωριών, περίμεναν το σύνθημα του Άνθιμου Γαζή.

Επτά υδραίικα και σπετσιώτικα πλοία, με επικεφαλής τον πλοίαρχο Αναστάσιο Τσαμαδό, μπήκαν στον Παγασητικό, έπιασαν στα Λεχώνια, (Πλατανίδια) ξεφόρτωσαν όπλα και και μπάλες για τα κανόνια κι έκαναν τους Τούρκους να κρυφτούν στο κάστρο του Βόλου.
Εκεί είχαν μεταφέρει από τα τέλη Μαρτίου μεγάλες ποσότητες τροφίμων και πυρομαχικών καθώς και καθετί πολύτιμο.

Στις 10 Μαΐου μαζί με το «Χριστός Ανέστη»! σε όλες τις εκκλησίες του Πηλίου ακούστηκε και το «Η Ελλάς Ανέστη»!.
Η Επανάσταση ξεκίνησε και διαβάστηκε η πρώτη προκήρυξη της Αρχής .
Ο Κυριάκος σήκωσε την σημαία που είχε κεντήσει η αδελφή του Γιάννη Δήμου Ασημώ.
Πολιόρκησαν το φρούριο του Βόλου (Γόλος ή Βώλος ονομαζόταν κατά την Τουρκοκρατία).
Στην παραλία των Κάτω Λεχωνιων περίμεναν τα υδραίικα καράβια.
Στην μάχη που ακολούθησε πληγώθηκε βαρύτατα ο Κυριάκος Μπασδέκης, ο οποίος μεταφέρθηκε στο Τρίκερι.

Ο Πασάς της Λάρισας Μαχμούτ Δράμαλης στέλνει στρατό και πνίγει την Επανάσταση. Επειδή δεν βρίσκει αντίσταση στα χωριά χαλάει μόνο τα σπίτια των Φιλικών.
Το 1823 οι Τούρκοι επιτίθενται κατά των Επαναστατών που έχουν δημιουργήσει νέες εστίες στην περιοχή Αργαλαστής – Τρικερίου.

Κατά την μάχη που έγινε εκεί στις 8 Μαΐου 1823 σκοτώνεται ο Κυριάκος Μπασδέκης και καταστρέφονται τα χωριά Αργαλαστή, Προμύρι και Λαύκο.

«Πέρδικα λάλαε κι έλεγε στις άλλες περδικούλες

-Τους Τούρκους εβαρέσανε στου Γόλου τα καλύβια.

Σκούζουνε οι χανούμισσες, μοιριολογούν και λένε:

-Τι ’ν του κακό που γίνηκε, Αλλάχ, προυχτές του βράδυ

στης Μακρινίτσας τα βουνά, στου Αϊ- Λια τη ράχη,

που ήταν ούλοι οι αρχηγοί, ο Χρόνης, ο Μπασδέκης,

ο γέρος ο Φιλάρετος, μαζί κι ου Κουτζαμάνης.

Μα κει που πολεμούσανε, μια τούρκική φρεγάτα

ιμτάτι στέλνει γρήγορα στους Τούρκους να γλιτώσει

ρίχνει αράδα κανουνιές στου Πισκοπχιού τα μέρη,

χωρίς μπαρούτι αληθινό, χωρίς να ’χουν γκιουλέδες.

Κι οι χότζηδες ανέβηκαν τότε στους μιναρέδες

Και το Γριτζάνο κράζουνε, ρεήμια να του δώσουν

Να σταματήσει τουν πόλεμο, να πάψει του κριλέσι.

-Δεν παύω, λέει τουν πόλεμο, δεν παύω το ντουφέκι,

θέλου ρεήμια τούρκισσες, ρουμιές για να τις κάμω,

θέλου να πιάσω τουν πασιά, σκλάβο να το νε πάρω.

δημοτικό τραγούδι για τη μάχη της Μακρινίτσας»

Πηγή: Επανάσταση 1821