Το γιγαντιαίο πιθάρι της Αμαθούντας που έκλεψε ένας Γάλλος και εκτίθεται στο Λούβρο

Μάρτιος 1865. Λίγο πριν το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας στην Κύπρο μία ομάδα αρχαιοκάπηλων, υπό τις οδηγίες του γάλλου αρχιτέκτονα Edmond Duthoit φόρτωναν σε ένα πλοίο το μοναδικής αξίας πιθάρι της Αμαθούντας. Έκτοτε, το κολοσσιαίο πιθάρι κοσμεί το Μουσείο του Λούβρου, θυμίζοντας την αρπαγή των μαρμάρων του Παρθενώνα από τον Έλγιν.
Αυτή είναι η ιστορία της κλοπής του.

Το κολοσσιαίο πιθάρι

Δημιούργημα ίσως του 6ου αι. π.Χ., εξ ολοκλήρου, το κολοσσιαίο πιθάρι που κοσμούσε το βασίλειο της Αμαθούντας, θεωρείτο και θεωρείται ως σήμερα από τους αρχαιολόγους μοναδικό, τόσο λόγω του τρόπου κατασκευής του όσο και του μεγέθους του.
Το ύψος του είναι 1 μέτρο και 87 εκατοστά, η περιφέρειά του 3 μέτρα και 19 εκατοστά και ζυγίζει 1,4 τόνους. Έχει τέσσερα χερούλια διακοσμημένα με κεφάλι ταύρου και για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε μια και μόνο μεγάλη πέτρα.

Luigi Mayer, «Το κολοσσιαίο πιθάρι κοντά στη Λεμεσό της Κύπρου» (χαλκογραφία του 1809)

Το γιγαντιαίο πιθάρι είχε διακοσμητική χρήση αφού μαζί με ακόμα ένα κοσμούσαν την είσοδο του Ναού της Αφροδίτης στην ακρόπολη της Αμαθούντας. Τα κομμάτια του δεύτερου πίθου είναι ακόμα ορατά.

Το πιθάρι της Αμαθούντας λίγο πριν μετακινηθεί (χαλκογραφία του 1865)

Τον Μάρτιο του 1862, ο Γάλλος αρχιτέκτονας Edmond Duhmoit επισκέφθηκε τον αρχαιολογικό χώρο στη Λεμεσό. Μετά την επίσκεψή του έγραψε στο ημερολόγιό του:

«Η τελευταία μας μέρα ήταν αφιερωμένη στην Αμαθούντα, το μόνο ιερό της Αφροδίτης που δεν είχαμε επισκεφθεί. Εκεί βρήκαμε δύο τεράστιους πέτρινους πίθους διαμέτρου 3.40 μέτρων. Δεν μπορούσα να υπολογίσω το ύψος γιατί ήταν θαμμένοι στο έδαφος και μόνο ένα μέτρο εξείχε, που ήταν καλυμμένο με παραστάσεις. Αν καταφέρω να τους βγάλω από εκεί και να τους μεταφέρω στη θάλασσα, θα είναι το μεγαλύτερό μου επίτευγμα. Θα αρχίσω να μελετώ τους τρόπους και τους μηχανισμούς που χρειάζονται για να πετύχει κάτι τέτοιο και να μεταφερθούν. Αυτό θα δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση στο Λούβρο παρόλο που οι υπεύθυνοι εκεί δεν έχουν ποτέ ασχοληθεί με ανασκαφές, μάλλον τις απεχθάνονται και δημιουργούν δυσκολίες, αλλά θα έχουμε μαζέψει αρκετά για να γεμίσουμε μια μεγάλη αίθουσα».

Τρία χρόνια αργότερα ο Γάλλος αρχιτέκτονας τα είχε καταφέρει. Αφού εξασφάλισε σχετική «άδεια» από τις οθωμανικές αρχές ξεκίνησε τη διαδικασία μεταφοράς του στη Γαλλία. Χρειάστηκαν δεκαέξι ημέρες για να μετακινηθεί το γιγαντιαίο πιθάρι και μία γαλλική κυβερνητική φρεγάτα για να μεταφερθεί στη Γαλλία. Έκτοτε, κοσμεί το Μουσείο του Λούβρου.

Της Ιλιάνας Κουλαφέτη
Πηγή: Χρονογράφος