Ιερό Αιγυπτίων θεών στον Μαραθώνα

(ένα ακριβοθώρητο μνημείο)

Κατά το παρελθόν, είχα επιχειρήσει να επισκεφτώ τον αρχαιολογικό χώρο που θα παρουσιάσουμε σήμερα..δυστυχώς πάντα, υπήρχε απαγορευτικό..ακόμη και για φωτογράφηση..

πριν λίγες μέρες, έπεσε τηλεφώνημα από ένα καλό φίλο, (ο οποίος θα μας απασχολήσει και στο μέλλον) για να πάμε μια και όπως είπε, ήταν ανοικτά..για να πω την αλήθεια, δεν το πίστευα μέχρι που το είδα με τα μάτια μου..ας αρχίσουμε λοιπόν.. επί της λεωφόρου Μαραθώνος υπάρχουν ταμπέλες που καθοδηγούν τους ενδιαφερόμενους..προς το τέλος της Νέας Μάκρης..

Η ύπαρξη αρχαίων ερειπίων στην περιοχή του Μικρού Έλους της Μπρεξίζας είχε επισημανθεί από παλαιούς περιηγητές..
Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Γάλλος πρόξενος στην Αθήνα L. Fauvel, σημειώνει τα ερείπια που είχε εντοπίσει στην περιοχή η οποία, όπως φαίνεται στο σχεδίασμα του, περιβαλλόταν από διώρυγα και σχημάτιζε νησί..(για τον Fauvel και το τι έκανε στην Ελλάδα, θα σας πω σε κάποια επόμενη ανάρτηση)

η συστηματική ανασκαφή που άρχισε από το 2001, έχει αποκαλύψει μεγάλο τμήμα του εκτεταμένου συγκροτήματος του αιγυπτιακού ιερού στο οποίο ανήκει και το πολυτελούς κατασκευής βαλανείο που ανασκάφηκε το 1974, σε απόσταση 40μ. νοτιότερα..

το ιερό περικλείει περίβολος (60,5x64,6) που έχει τέσσερις εισόδους, μία σε κάθε πλευρά του περιβόλου. οι είσοδοι, που μιμούνται αιγυπτιακούς πυλώνες, πλαισιώνονται από δύο ορθογώνιους πύργους ανάμεσα στους οποίους διατηρούνται μαρμάρινες βαθμίδες και το κατώφλι..

Κάθε είσοδος του ιερού πλαισιώνεται εσωτερικά και εξωτερικά από βάσεις για αιγυπτιάζοντα αγάλματα, υπερφυσικού μεγέθους..

σε κάθε όψη του πυλώνα υπάρχει από ένα ανδρικό και ένα γυναικείο άγαλμα..

τα ανδρικά αγάλματα παριστάνουν τον θεό Όσιρη, ενδεχομένως με το πρόσωπο του Αντίνοου, ευνοούμενου του Αυτοκράτορα Αδριανού..

 τα γυναικεία αγάλματα παριστάνουν την θεά Ίσιδα-Δήμητρα, (στον νότιο πυλώνα) με στάχυα στο χέρι

και ως Ίσιδα-Αφροδίτη (στον δυτικό πυλώνα) να κρατάει τριαντάφυλλα..

(αντίγραφα των αγαλμάτων έχουν τοποθετηθεί στις αντίστοιχες βάσεις)

Οι εμπορικές σχέσεις με την Αίγυπτο είχαν φέρει, απο πολύ νωρίς, σε επαφή τους Έλληνες με την αιγυπτιακή θρησκεία..
το 333/2 π.χ επιτρέπεται σε αιγύπτιους εμπόρους να ιδρύσουν ιερό της Ίσιδας στον Πειραιά..
ο χαρακτήρας της λατρείας της θεάς ανταποκρινόταν στις ελληνικές δοξασίες με αποτέλεσμα να ταυτιστεί η Ίσιδα με ελληνικές θεότητες..
στο ιερό της Μπρέξιζας η Ίσιδα λατρεύεται με τον Όσιρη, τον Σάραπη (εξευγενισμένη μορφή του Όσιρη), όπως συμπεραίνεται απο τα ευρήματα: αγάλματα, υπερμεγέθεις λύχνοι με ανάγλυφη παράσταση Σάραπη και Ίσιδας στον δίσκο και μαρμάρινα γεράκια που συμβολίζουν τον Ώρο..

Απο τους τέσσερεις πυλώνες του ιερού πλακόστρωτες οδοί καταλήγουν στο κέντρο του ιερού όπου διατηρείται βαθμιδωτή κατασκευή, περιβαλλόμενη απο ορθογώνιο άνδηρο..
το άνδηρο περιβάλλεται απο διάδρομο που είχε στέγη με κεραμίδες, οι οποίες βρέθηκαν πεσμένες στο δάπεδο του διαδρόμου..
επάνω σε αυτές βρέθηκαν πεσμένοι ιωνικοί κίονες που πιθανότατα προέρχονταν απο κιονοστοιχία, η οποία στηριζόταν επάνω στον εσωτερικό τοίχο του διαδρόμου και περιέτρεχε το άνδηρο..
εξωτερικά του διαδρόμου, στο μέσον κάθε πλευράς, υπάρχουν τέσσερεις βαθμίδες στις οποίες καταλήγουν οι πλακόστρωτες οδοί που έρχονται απο τους τέσσερεις πυλώνες..
ανεβαίνοντας κανείς τις τέσσερεις βαθμίδες θα πρέπει να περνούσε μέσα απο την στοά, επάνω απο τον περιμετρικό διάδρομο για να φτάσει στο άνδηρο και στην κεντρική βαθμιδωτή κατασκευή..

 

Το συγκρότημα του αιγυπτιακού ιερού και του βαλανείου ίδρυσε ο Ηρώδης Αττικός στα μέσα περίπου του 2ου αιώνα μ.χ στον Μαραθώνα, τόπο καταγωγής και διαμονής του μεγάλου ρήτορα, σοφιστή και ευεργέτη, πιθανόν μέσα στα όρια της τεράστιας ιδιοκτησίας του..
το αιγυπτιακό ιερό έχει ταυτιστεί με το ιερό του Κανώβου που αναφέρει ο  βιογράφος του Ηρώδη Φιλόστρατος (3ος-2ος αιώνας μ.χ)..

Για την ίδρυσή του ο Ηρώδης μιμήθηκε τον αυτοκράτορα Αδριανό, ο οποίος είχε μιμηθεί και κατασκευάσει διώρυγα και Σαραπείο στο Tivoli, κατ' αναλογία του Σαραπείου της Αλεξάνδρειας των Ελλήνων αρχιτεκτόνων που υπήρχε στην πόλη Κάνωβο, στο δέλτα του Νείλου..κατασκευασμένο από τους Πτολεμαίους

 Πηγή και φωτογραφίες (όπως θα έχετε ήδη δει ) από την ομάδα ΣΕΙΡΙΟΣ το 2010