Η καθημερινή ζωή των Ελλήνων από τον 16ο αιώνα με αποδείξεις

Πρέπει να διαβάσει κάποιος τα στοιχεία που προκύπτουν από γνήσια έγγραφα ,αρχής γενομένης τον 16ο αι. για να μπορέσει να σχηματίσει μια ιδέα πώς περνούσαν οι Έλληνες τους αιώνες αυτούς μετά την κατάκτηση των Οθωμανών και των Ενετών του ελληνικού χώρου .Πως επιβίωναν και πώς περνούσε η ζωή στα κατεχόμενα ελληνικά εδάφη τα μαύρα χρόνια.

 Αίτηση του προέδρου της Kοινότητας για την απελευθέρωση Έλληνα σκλάβου 12 Σεπτεμβρίου 1826...- Αιτήσεις για την απονομή της ιδιότητας του Βενετού πολίτη και για την πρόσληψη του Αντωνίου Καλορμάνου στη δουκική καγκελαρία -......Η Μαρία Φωνάκη, ορφανή από μητέρα και πατέρα, ζητά να χωρίσει από τον Κεφαλονίτη Ζαφείρη Περιστιάνο του ποτέ Ιωάννη. Ως αιτία διαζυγίου προβάλλεται το γεγονός ότι εξαπατήθηκε από τον ιερέα του Αγίου Γεωργίου, παπα-Αντώνιο, ο οποίος της παρουσίασε το Ζαφείρη ως….. - Ο Κύπριος Βερνάρδος Ακρης με αίτησή του παρακαλεί τους Αναμορφωτές του Πανεπιστημίου της Πάδοβας (Riformatori dello Studio di Padova) να επιτρέψουν την εισαγωγή στο Φλαγγίνειο Φροντιστήριο δύο ακόμα σπουδαστών από την Κύπρο ή από τον τουρκοκρατούμενο ελλαδικό χώρο. - Ο Βενετός αρχιτέκτονας Baldassare Longhena αποδίδει λογαριασμό στην ελληνική Αδελφότητα για τα έξοδα κατασκευής των στεγών στα σπίτια των Ελλήνων.- Στις 18 Απριλίου 1713 με το καράβι του καπετάν Τζουάννε Φουτάνα, το οποίο ονομαζόταν «Buona Ventura», έφτασαν εμπορεύματα από τη Βενετία, τα οποία απέστειλαν οι Γεώργιος Μέλος και Ανάργος Ψαρός.- Η Αναστασία κόρη του Vicenzo Zimbletti από την Κύπρο, χήρα του Zuannuchio de Rames ορίζει ως γενική κληρονόμο της την κόρη της Λάουρα, την επιμέλεια της οποίας αναθέτει στις νονές της.


Όταν η Λάουρα θα έφθανε στην κατάλληλη ηλικία θα έπρεπε να εισαχθεί στη μονή των Ελληνίδων στη Βενετία για να μορφωθεί….-Με επιστολή τους προς την ελληνική Αδελφότητα της Βενετίας ο μητροπολίτης Ναυπλίου Μακάριος Πελεκάνος και οι σύνδικοι της Κοινότητας του Ναυπλίου Δημήτριος Σουρτοκαλίκης, Μικελής Ευραγιώτης και Ιωάννης Ζαμπέλης της ανακοινώνουν ότι ο μητροπολιτικός ναός της πόλης τους έχει αποπερατωθεί. Για το λόγο αυτό ζητούν να τους επιστραφούν οι δύο καμπάνες τη φύλαξη των οποίων είχαν εμπιστευθεί στο ναό του αγίου Γεωργίου της Βενετίας μετά την πτώση του Ναυπλίου στους Τούρκους το 1540. Συγκεκριμένα δηλώνουν ότι θα προτιμούσαν αντί για τις καμπάνες που τους είχαν εμπιστευθεί, να τους στείλουν μία μεγάλη καμπάνα, ένα….

Αγορά χωραφιού από τον Αθανάσιο Βαλεριανό στα Κύθηρα

15 Ιουλίου 1624

Κύθηρα

Στα Κύθηρα ενώπιον του νοταρίου Νικολάου Μελισσηνού εμφανίζεται ο ιεροδιάκονος Νικόλαος Καλήγερος προκειμένου να πουλήσει στον Αθανάσιο Βαλεριανό ένα χωράφι που βρίσκεται στην περιοχή Κάλαμος. Ο παπάς Αθανάσιος Κυριάκης και ο αδελφός του, Μιχάλης, επίσης παπάς (στιμαδόροι) εκτίμησαν ότι το χωράφι ήταν αξίας 1200 γαζετών, τις οποίες κατέβαλε αμέσως ο Βαλεριανός στον Καλήγερο. Ως μάρτυρες υπογράφουν δύο ιερείς, ο Δημήτριος Χαραμουντάνης και ο Μανέας Σκορδίλης.

Άδεια εξαγωγής μεταξιού από την Πελοπόννησο

11 Μαρτίου 1712

Ναύπλιο

Οι Pelegrin Pasqualigo και Angelo Emo, ρέκτορες στην Πελοπόννησο, εκδίδουν άδεια εξαγωγής μεταξιού στο όνομα του Νικολάου Μέλου και Ράλλη Νοταρά. Με την άδεια αυτή μπορούν να στείλουν στη Βενετία 3 δέματα (coletti) μεταξιού βάρους 259 οκάδων. Το μετάξι θα μπορούσε μέσα σε έξι μήνες να φορτωθεί σε πλοίο, αφού πρώτα πληρώνονταν οι εγγυήσεις και οι φόροι που του αναλογούσαν.

Αιτήσεις για την απονομή της ιδιότητας του Βενετού πολίτη και για την πρόσληψη του Αντωνίου Καλορμάνου στη δουκική καγκελαρία

μέσα 17ου αιώνα

Ο Αντώνιος Καλορμάνος, ανηψιός του μητροπολίτη Φιλαδελφείας Αθανασίου Βαλεριανού, με αίτηση που απευθύνει προς τους (Avogadori di Comun) ζητά να του απονεμηθεί η ιδιότητα του βενετού πολίτη (cittadino originario). Για το ίδιο θέμα είχε μεριμνήσει και ο Φιλαδελφείας καταθέτοντας στις 29 Απριλίου 1649 στους Avogadori αίτηση με την οποία ζητούσε ως ανταμοιβή για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει κατά τον Κρητικό πόλεμο, να γίνουν cittadini originarii τα ανήψια του Αντώνιος Καλορμάνος και Ιωάννης Παστός. Ο Αντώνιος Καλορμάνος φαίνεται ότι τελικά απέκτησε τη βενετική cittadinanza και στις 9 Δεκεμβρίου 1659 καταθέτει αίτηση με την οποία ζητά να προσληφθεί στη δουκική καγκελαρία.

Αίτηση του Βερνάρδου Άκρη προς τους Αναμορφωτές του Πανεπιστημίου της Πάδοβας για την παροχή υποτροφιών

1664-1667

Ο Κύπριος Βερνάρδος Ακρης με αίτησή του παρακαλεί τους Αναμορφωτές του Πανεπιστημίου της Πάδοβας (Riformatori dello Studio di Padova) να επιτρέψουν την εισαγωγή στο Φλαγγίνειο Φροντιστήριο δύο ακόμα σπουδαστών από την Κύπρο ή από τον τουρκοκρατούμενο ελλαδικό χώρο. Οι υπότροφοι του κληροδοτήματος Άκρη θα είχαν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους άλλους σπουδαστές της σχολής. Οι Αναμορφωτές εισηγήθηκαν θετικά επί του αιτήματος και στις 20 Αυγούστου 1666 η βενετική Σύγκλητος ενέκρινε τη χορήγηση των νέων υποτροφιών για τη Φλαγγίνειο σχολή.

Αίτηση της Αγγέλας Άστη για την εισαγωγή της στη μονή της Βενετίας

1727

Το Μάρτιο του 1727 η Αγγέλα Άστη, του Αντωνίου και της Μπόνας Καλλέργη από την Κρήτη, που είχε γεννηθεί στο Ναύπλιο, ζητά να ενδυθεί το μοναχικό σχήμα. Οι γονείς της είχαν αιχμαλωτισθεί και σκοτωθεί όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν εκ νέου την Πελοπόννησο, και η ίδια αφού αιχμαλωτίσθηκε και απελευθερώθηκε, το 1720 έφτασε στη Βενετία και βρήκε καταφύγιο στη μονή. Η ηγουμένη Μητροδώρα Μαρά την είχε θέσει υπό την προστασία της. Τώρα προκειμένου να συνεχίσει να παραμένει στη μονή αλλά ως καλόγρια, προσκομίζει στη Γενική Συνέλευση της Αδελφότητας συστατική επιστολή του εφημέριου του ναού του αγίου Γεωργίου ιερομόναχου Βενέδικτου και νοταριακές πράξεις που συντάχθηκαν από το βενετό νοτάριο Αιμίλιο Βελάνο, οι οποίες βεβαιώνουν τον τόπο και τον χρόνο γέννησής της καθώς και ότι ήταν χριστιανή.

Αίτηση του προέδρου της Kοινότητας για την απελευθέρωση Έλληνα σκλάβου

12 Σεπτεμβρίου 1826

O πρόεδρος της Kοινότητας, Άγγελος Φορέστης, ζητά από τις αυστριακές αρχές την απελευθέρωση ενός παιδιού που είχε πουληθεί σκλάβος στην Πρέβεζα μετά την πτώση του Mεσολογγίου και είχε αγοραστεί από τον Fedrigo Povich. O πρόεδρος, στην αίτησή του επικαλείται την απόφαση των αυστριακών αρχών για την απελευθέρωση των σκλάβων στην επικράτειά τους και ζητά να αναγκάσουν τον Povich να απελευθερώσει το αγόρι προκειμένου να μεταφερθεί στην Kέρκυρα, όπου βρίσκονταν και άλλοι έλληνες σκλάβοι, με σκοπό να σταλεί στην πατρίδα και στην οικογένειά του.

Απόδειξη αγοράς εικόνας

29 Ιανουαρίου 1617 (β. έ. 1616)

Ο Φρατζέσκος Νεγροπόντε, γραμματέας της ελληνικής Αδελφότητας, κατέβαλε για λογαριασμό της, στον Τζώρτζη Πλουτίνο (ζωγράφο;) 18 δουκάτα για μία εικόνα του αγίου Νικολάου. Ο άγιος εικονίζεται ένθρονος και φέρει ασημένιο διάδημα επιχρυσωμένο. Το πλαίσιο της εικόνας ήταν από σκαλισμένο μάργαρο. Την απόδειξη πληρωμής συνέταξε ο ζωγράφος Εμμανουήλ Τζανφουρνάρης γιατί ο Πλουτίνος ήταν αγράμματος.

Απόδειξη εξόδων για την κατασκευή των στεγών των σπιτιών των Ελλήνων

20 Αυγούστου 1657

Ο Βενετός αρχιτέκτονας Baldassare Longhena αποδίδει λογαριασμό στην ελληνική Αδελφότητα για τα έξοδα κατασκευής των στεγών στα σπίτια των Ελλήνων. Καταγράφονται οι αμοιβές των κτιστών, των μαραγκών και τα ποσά που δαπανήθηκαν για την αγορά των οικοδομικών υλικών.

Απόδειξη παραλαβής χρημάτων

20 Ιουλίου 1644

Ο Τζώρτζης Κορμαρής δηλώνει ότι έλαβε από το Γιαννιώτη έμπορο Επιφάνιο Ηγούμενο το ποσό των 60 δουκάτων σε σκούδα, προκειμένου να τα μεταφέρει στην Κέρκυρα, όπου σε χρονικό διάστημα 10 ημερών από την άφιξή του έπρεπε να τα παραδώσει για λογαριασμό του Ηγούμενου σε όποιον του προσκόμιζε συναλλαγματική ανάλογου ποσού.

Απόδειξη πληρωμής για την τοποθέτηση παραθύρων στη μονή των Ελληνίδων μοναχών στη Βενετία

7 Ιουνίου 1693

Η ελληνική Αδελφότητα καταβάλλει στον κατασκευαστή παραθύρων μαέστρο Battista Pleunich το ποσό των 2537 λιρών και ταυτόχρονα για φόρους πληρώνει 300 λίρες. Η αμοιβή αφορά την κατασκευή, επιδιόρθωση και τοποθέτηση παραθύρων στη μονή των Ελληνίδων μοναχών. Τα παλαιά παράθυρα αφαιρέθηκαν και οι υαλοπίνακές τους πουλήθηκαν σε υαλουργό αντί του ποσού των 112,5 λιρών.

Απόδειξη πληρωμής σχεδίων για την κατασκευή ψηφιδωτών στο ναό του αγίου Γεωργίου

1 Αυγούστου 1599

Ο ζωγράφος παπα-Ιωάννης Βλαστός εισπράττει από την ελληνική Αδελφότητα συνολικά 25 δουκάτα (10 δουκάτα από τον Julio Siderin και 15 από τον Manusso Cressi) για το σχέδιο της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη με βάση το οποίο θα κατασκευαζόταν το δεύτερο ψηφιδωτό στο ιερό του ναού του αγίου Γεωργίου.

Απολογισμός εσόδων και εξόδων από την αποστολή εμπορευμάτων που έφθασαν στο Ναύπλιο από τη Βενετία

22 Ιουνίου 1714

Ναύπλιο

Στις 18 Απριλίου 1713 με το καράβι του καπετάν Τζουάννε Φουτάνα, το οποίο ονομαζόταν «Buona Ventura», έφτασαν εμπορεύματα από τη Βενετία, τα οποία απέστειλαν οι Γεώργιος Μέλος και Ανάργος Ψαρός. Για λογαριασμό τους τα εμπορεύματα στο Ναύπλιο τα παρέλαβε ο Μιχάλης Μέλος και δόθηκαν στους Αγγελή Σαραντόπουλο, Δημήτρη Κομινό, και Διαμαντή Σγουρό για να τα προωθήσουν στην αγορά. Μετά την πώλησή τους ο Μιχάλης αποδίδει στον αδελφό του Γεώργιο απολογισμό εσόδων και εξόδων που πρόεκυψαν από την παραπάνω εμπορική συναλλαγή.

Απονομή προνομίων και διαβατηρίου στον κύπριο Φραγκίσκο Τζιμπετό από το δούκα της Σαβοΐας Carlo Emmanuele

1625-1626

Τορίνο

Ο δούκας της Σαβοΐας Κάρολος Εμμανουήλ για να ανταμείψει τον Κύπριο Φραγκίσκο Τζιμπετό για τις υπηρεσίες που προσέφερε στο δουκάτο, για την αφοσίωσή του αλλά και για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει ο αδελφός του Βίκτωρ -λοχαγός στο στρατό του δουκάτου- του χορήγησε χρηματικό βοήθημα ύψους 195 φιορινιών το μήνα και τον τίτλο του «Gentiluomo ordinario» του πυροβολικού. Ο τίτλος συνοδευόταν από ειδικά προνόμια και δικαιώματα αλλά και από μισθό 260 φιορινιών σε καιρό πολέμου και 130 σε καιρό ειρήνης. Το 1626 όταν ο Φραγκίσκος αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του μετά το θάνατο του αδελφού του, ο δούκας της Σαβοΐας τον εφοδίασε με διαβατήριο, με το οποίο προσκαλούνταν οι αρχές των κρατών από τα οποία θα περνούσε να διευκολύνουν το ταξίδι του.

Απόσπασμα από τη διαθήκη της Μαρίας Φλαγγίνη

22 Μαρτίου 1652

Η Μαρία, κόρη του Βερνάρδου Γονέμη, σύζυγος και κληρονόμος του Θωμά Φλαγγίνη, αφήνει με τη διαθήκη της 10 δουκάτα το χρόνο στον παπά Πέτρο από την Κύπρο για τη σωτηρία της ψυχής της και των οικείων της. Μετά το θάνατο του ιερέα, τα χρήματα πρέπει να δίνονται στους εφημερίους του αγίου Γεωργίου, οι οποίοι θα είναι υποχρεωμένοι να τελούν κάθε Σάββατο μία λειτουργία για την ανάπαυση της ψυχής της. Τη διαθήκη συνέταξε ο βενετός νοτάριος Georgio Blancono.

Βεβαίωση αποπληρωμής χρέους

10 Μαΐου 1646

Κρήτη

Με ιδιόγραφο σημείωμά του ο ιερομόναχος Φιλόθεος Σκούφος, ηγούμενος της μονής Χρυσοπηγής, βεβαιώνει ότι έλαβε από το μητροπολίτη Φιλαδελφείας Αθανάσιος Βαλεριανό χρηματικό ποσό. Τα χρήματα τα έδωσε στο Νεόφυτο Δανασή ως εξόφληση για τις 54,5 ουγγίες ασημιού που είχε αγοράσει, όπως του είχε παραγγείλει ο Φιλαδελφείας.

Γράμμα του Ιωάννη Νικόπουλου προς το Γεώργιο Αντωνίου Μέλο

28 Απριλίου 1726

Κέρκυρα

Ο Ιωάννης Νικόπουλος με εντολή του δοτόρου Λεονάρδου Περδικάρη, ο οποίος αναχώρησε για τα Γιάννενα, στέλνει στο Γεώργιο Αντωνίου Μέλο στη Βενετία δύο μικρές εικόνες του αγίου Σπυρίδωνα. Αφού λειτούργησε τις εικόνες στην εκκλησία του αγίου, τις έβαλε σε μία μικρή κασέλα και την παρέδωσε στον καπετάνιο Αντώνιο Ταρακούλη για να τις μεταφέρει στη Βενετία.

Διαζύγιο του Ζαφείρη Περιστιάνου από την Κεφαλονιά και της Μαρίας Φωνάκη

1764-1765

Η Μαρία Φωνάκη, ορφανή από μητέρα και πατέρα, ζητά να χωρίσει από τον Κεφαλονίτη Ζαφείρη Περιστιάνο του ποτέ Ιωάννη. Ως αιτία διαζυγίου προβάλλεται το γεγονός ότι εξαπατήθηκε από τον ιερέα του Αγίου Γεωργίου, παπα-Αντώνιο, ο οποίος της παρουσίασε το Ζαφείρη ως έμπορο ενώ εκείνος ήταν ένας φτωχός ναύτης που συνεχώς ταξίδευε για να αποκτήσει τα προς το ζην.

Διαθήκη και κωδίκελλος του ιερομονάχου Νύμφωνα Νοταρά

4 Νοεμβρίου 1552-15 Σεπτεμβρίου 1558

Χάνδακας

Ο νοτάριος Μιχαήλ Μαράς συντάσσει τη διαθήκη του ιερομόναχου Νύμφωνα Νοταρά, ηγουμένου και ιδιοκτήτη της μονής της Παναγίας Αγκαράθου στην Κρήτη. Ο Νοταράς ορίζει ως εκτελεστές της διαθήκης του τους τρεις ανηψιούς του και δηλώνει ότι επιθυμεί ένας από τους τρεις και συγκεκριμένα ο Αθανάσιος Ευδαιμονογιάννης, να γίνει ιερομόναχος και να αναλάβει μαζί με τους άλλους δύο τη μονή. Καθορίζει σαφώς ότι η μονή θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί ως κοινόβιο, όπως και επί των ημερών του, και εφιστά την προσοχή των εκτελεστών της διαθήκης ως προς τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του μοναστηριού. Στη συνέχεια μνημονεύει και άλλες μονές στις οποίες κληροδοτεί χρηματικά ποσά ή αγροτικά προϊόντα, καθώς και τους συγγενείς του στους οποίους άφηνε διάφορα χρηματικά ποσά. Έξι χρόνια μετά τη σύνταξη της διαθήκης, ο νοτάριος παπα Μανόλης Κυργιάκης συντάσσει τον κωδίκελλό της, στον οποίο διευκρινίζει τα της διοίκησης της μονής από τους εκτελεστές της διαθήκης του.

Διαθήκη της Αναστασίας Τζιμπλέτη

23 Μαΐου 1602

Η Αναστασία κόρη του Vicenzo Zimbletti από την Κύπρο, χήρα του Zuannuchio de Rames ορίζει ως γενική κληρονόμο της την κόρη της Λάουρα, την επιμέλεια της οποίας αναθέτει στις νονές της. Όταν η Λάουρα θα έφθανε στην κατάλληλη ηλικία θα έπρεπε να εισαχθεί στη μονή των Ελληνίδων στη Βενετία για να μορφωθεί. Σε περίπτωση κατά την οποία η κόρη θα πέθαινε άγαμη, η μισή οικογενειακή περιουσία έπρεπε να δοθεί στο ναό του Αγίου Γεωργίου και η υπόλοιπη έπρεπε να διατεθεί για την προικοδότηση απόρων κορασίδων. Τη διαθήκη συνέταξε ο βενετός νοτάριος Giovanni Draghi.

Διαθήκη του Σταμάτη Ρούφου του ποτέ Νικολάου

13 Δεκεμβρίου 1765

Κέρκυρα

Ο Σταμάτης Ρούφος του ποτέ Νικολάου που κατοικεί στη συνοικία της μονής του αγίου Φραγκίσκου των Λατίνων στην Κέρκυρα ενώπιον του νοταρίου Μιχαήλ Καλογρίζου συντάσσει τη διαθήκη του. Αφήνει χρηματικά ποσά στο γιό του Αγγελο, σε συγγενείς του και στους υπηρέτες του, στην ελληνική Αδελφότητα της Βενετίας, στο ναό της Παναγίας των Ξένων καθώς και σε άλλες εκκλησίες και ιερείς στην Κέρκυρα, για την προικοδότηση απόρων κορασίδων από τη Λειβαδιά, για το νοσοκομείο που λειτουργούσε στην Παναγία των Ξένων. Ως μάρτυρες υπογράφουν οι Δημήτρης Τριάντος, Χρήστος Κεφαλάς, Ιωάννης Τσουκαλάς, Τζανέτος Δημησιάνος και ο Ανδρέας Ριζικάρης.

Διαχείριση δωρεάς Σταμάτη Ρούφου

18 Φεβρουαρίου 1767

Η ελληνική Αδελφότητα της Βενετίας επενδύοντας τα κεφάλαια που της δώρισε ο Σταμάτης Ρούφος, αφού κρατά όσο χρήματα δικαιούται με βάση τη δωρεά, κάθε χρόνο αποδίδει ένα σημαντικό χρηματικό ποσό στον ίδιο -για όσα χρόνια βρισκόταν εν ζωή- και στη συνέχεια στο γιό του Άγγελο. Παράλληλα έστελνε χρήματα στο δάσκαλο που εργαζόταν στο σχολείο που είχε ιδρύσει ο Ιωάννης Ντέκας στην Αθήνα, όπου φοιτούσαν και μαθητές από τη Λειβαδιά, έδινε χρήματα για αγαθοεργίες και για την απελευθέρωση σκλάβων καθώς και για την προικοδότηση δύο άπορων κορασίδων από τη Λειβαδιά.

Δουκική απόφαση χορήγησης χρηματικού βοηθήματος

1 Μαΐου 1665

Με απόφαση του δόγη της Βενετίας Domenico Contarini απονέμεται χρηματικό βοήθημα ύψους δέκα δουκάτων το μήνα στους Αντώνιο και Νικηφόρο Καλορμάνο, ανιψιούς του μητροπολίτη Φιλαδελφείας Αθανασίου Βαλεριανού. Το βοήθημα τους χορηγήθηκε ως ανταμοιβή για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει η οικογένεια Βαλεριανού τα πρώτα χρόνια του Κρητικού πολέμου και κυρίως για τη δράση του Φιλαδελφείας τόσο στην Κρήτη όσο και στη Βενετία.

Δωρεά Πέτρου Χρυσαφίδα

28 Ιουλίου 1691

Ο κύπριος Πέτρος Χρυσαφίδας δωρίζει στο ναό του Αγίου Γεωργίου 221 λίρες και 13 σολδία, ποσό το οποίο του χρωστά ο Filippo Axendi. Τα χρήματα επιθυμεί να διατεθούν για την ανέγερση της γυναικείας μονής των Ελληνίδων στη Βενετία.

Εκκλησία της Παναγίας της Οδηγήτριας στη Ζάκυνθο

16 Μαρτίου 1651 – 31 Δεκεμβρίου 1653

Ζάκυνθος - Βενετία

Ο Antonio Zen, γενικός προνοητής και εξεταστής των τριών νησιών της Ανατολής και ο Lunardo Foscolo γενικός καπιτάνος της θάλασσας εκδίδουν διατάγματα με τα οποία παραχωρούν το ναό της Παναγίας της Οδηγήτριας στη Ζάκυνθο και τα έσοδά της στον ιερέα Φιλόθεο Βαλεριανό, αδελφό του αρχιεπισκόπου Φιλαδελφείας Αθανασίου Βαλεριανού. Ο Φιλόθεος είχε φροντίσει για τη συντήρηση και την ανακαίνιση του ναού και σε αντάλλαγμα η βενετική διοίκηση του έδωσε το δικαίωμα, μετά το θάνατό του και το θάνατο του ανηψιού του παπά Σταμάτη Γιατρού, να ορίσει διάδοχο ιερέα. Το 1653, μετά το θάνατό του Φιλοθέου, ο αδελφός του Αθανάσιος υποβάλλει αίτηση στη βενετική διοίκηση, με την οποία ζητά να του παραχωρηθεί ο ναός της Οδηγήτριας ως ανταμοιβή για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει. Με δουκική απόφαση του χορηγείται ο ναός και το δικαίωμα να ορίζει εκεί ιερείς ένα από τα ανήψια του.

Εκλογή Ελλήνων στο αξίωμα των Capi di Piazza

18 Ιουνίου 1799

Η βενετική αρχή επί του εμπορίου Cinque Savi alla Mercanzia καταρτίζει κατάλογο στον οποίο καταγράφονται οι εικοσιπέντε Έλληνες που υπηρέτησαν από το 1670 και μετά ως Capi di Piazza. Μεταξύ αυτών μνημονεύονται οι Νικόλαος Καραγιάννης, Θωμάς Ιερομνήμων, Δημήτριος Περούλης και Λεονάρδος Καπετανάκης. Τον κατάλογο αυτό τον κατέθεσαν οι Έλληνες έμποροι στην Deputazione Mercantile το 1799 για να αιτιολογήσουν την ανάγκη εκλογής ενός Έλληνα στο σύνδεσμο εμπόρων της Βενετίας, καθώς το ελληνικό στοιχείο φρόντιζε πάντοτε για την προάσπιση και την προώθηση του βενετικού εμπορίου.

Εξουσιοδότηση Ηπειρωτών εμπόρων στον Επιφάνιο Ηγούμενο

18 Μαϊου 1625

Οι Ηπειρώτες έμποροι Φώτης Δήμου του ποτέ Δήμου και ο Στάθης του Νικολό ενώπιον του Βενετού νοταρίου Giovanni Battista Profettino εξουσιοδοτούν το γιαννιώτη έμπορο Επιφάνιο Ηγούμενο, κάτοικο Βενετίας, να φέρει εις πέρας εμπορικές τους υποθέσεις. Ο Ηγούμενος θα μπορεί να παραλαμβάνει τα εμπορεύματα που θα του στέλνουν οι δύο Ηπειρώτες είτε μαζί, είτε ξεχωριστά, διά ξηράς και διά θαλάσσης και στη συνέχεια θα τα προωθεί στην αγορά αποδίδοντας τους λογαριασμό. Ως μάρτυρες στην εξουσιοδότηση υπογράφουν δύο άλλοι ελληνικής καταγωγής έμποροι, ο Γεώργιος Πανάς του ποτέ Νικολάου και ο Μιχαήλ Κιεραζούδης του ποτέ Μάρκου.

Επιβολή κυρώσεων σε Έλληνες για ακρόαση ραδιοφωνικού σταθμού εχθρικού προς το ιταλικό καθεστώς

7 Δεκεμβρίου 1942

Ο φύλακας του ναού του Αγίου Γεωργίου Αναστάσιος Κουτσουρέλος και ο ψάλτης Ιωάννης Κατσαρός φυλακίστηκαν με την κατηγορία ότι άκουγαν ραδιοφωνικό σταθμό εχθρικό προς το ιταλικό καθεστώς. Μολονότι τελικά τους δίνεται αμνηστία, ο ιταλός επίτροπος της ελληνικής Κοινότητας αποφασίζει να τους επιβάλει κυρώσεις. Ο Κατσαρός, ο οποίος συνελήφθη καθώς κρατούσε σημειώσεις από τη ραδιοφωνική εκπομπή, με σκοπό στη συνέχεια να κυκλοφορήσει τα νέα, απολύεται από την εργασία του, ενώ ο Κουτσουρέλος παύεται από την υπηρεσία του για έξι μήνες.

Επιστολή του διοικητικού συμβουλίου της ελληνικής Kοινότητας στον ευεργέτη Zώη Zωσιμά

31 Δεκεμβρίου 1820

Tο διοικητικό συμβούλιο της ελληνικής Kοινότητας απευθύνεται στον εύπορο ομογενή Zώη Zωσιμά, κάτοικο την εποχή εκείνη της Mόσχας, ζητώντας του οικονομική ενίσχυση για την επαναλειτουργία του Φλαγγινιανού Kολλεγίου. H πρωτοβουλία αυτή στηρίζεται στην ευρεία φιλογενή δράση της οικογένειας των Zωσιμάδων και ιδίως στην αποδεδειγμένη συμβολή τους στην ίδρυση βιβλιοθηκών και σχολείων.

Επιστολή του Ιωάννη Μπενιζέλου

20 Ιουλίου 1790

Ο Ιωάννης Μπενιζέλος, δάσκαλος στο σχολείο του Ιωάννη Ντέκα στην Αθήνα, στέλνει επιστολή στην ελληνική Αδελφότητα της Βενετίας. Διαμαρτύρεται γιατί ο επίτροπός του στη Γαληνοτάτη, Σπυρίδων Τζιγκριλάρας, δεν εισέπραξε για λογαριασμό του τους μισθούς του από το 1788 και μετά, καθώς και τα χρήματα για τη συντήρηση των μαθητών. Κατηγορεί, επίσης, τον Ιωάννη Λάζαρο, κάτοικο της Βενετίας, ότι σύμφωνα με μία εξουσιοδότηση που του είχε κάνει παλαιότερα ο Μπενιζέλος και δεν είχε πια ισχύ, εισέπραξε από το κληροδότημα του Ντέκα τα χρήματα που προορίζονταν για το σχολείο των Αθηνών. Ο δάσκαλος προκειμένου να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα δικά του έξοδα αλλά και αυτά των μαθητών του αναγκάστηκε να δανειστεί από τον έμπορο Κωνσταντίνο Βολιώτη με αποτέλεσμα τώρα να βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Παρακαλεί την Αδελφότητα να μεσολαβήσει για την επίλυση του ζητήματος και την απόδοση των χρημάτων στο σχολείο των Αθηνών.

Φορτωτική από το Μαραθονήσι για τη Βενετία

24 Αυγούστου 1728

Μαραθονήσι

Ο Κωνσταντίνος Σάρος στο Μαραθονήσι φορτώνει στη μαρτσιλιάνα «La Madonna d’Eggitto e San Joseppe» με καπετάνιο τον Mattio Zenaro, διάφορα εμπορεύματα με τελικούς αποδέκτες την εμπορική εταιρεία των Κωνσταντίνου Σελέκη, Λάμπρου Σάρου και Μιχαήλ Καραγιάννη, η οποία έδρευε στη Βενετία. Το καράβι που είχε φορτώσει βελανίδια από τη Μάνη, λάδι, κερί, μετάξι έκανε τρεις ακόμα στάσεις: στις Κιτριές, στο Καλαμίτζι και στην Κορώνη, για να πάρει και άλλες ποσότητες λαδιού.

Φορτωτική εμπορευμάτων από τη Σμύρνη για τη Βενετία

5 Μαρτίου 1718

Σμύρνη

Στη Σμύρνη ο Μιχάλης Μέλος φορτώνει 16 μπάλες βαμβάκι στο πλοίο «La Galera San Giuseppe» με καπετάνιο τον Giuseppe Alemandi. Το φορτίο θα παραλάβει στη Βενετία ή στο λιμάνι του Malamoco ο Γεώργιος Αντωνίου Μέλος. Για το βαμβάκι αξίας 500 πιαστρών θα πληρώσουν ναύλο 14 λίρες ανά καντάρι εμπορεύματος.

Φορτωτική εμπορευμάτων από την Αλεξάνδρεια για τη Βενετία

12 Ιουνίου 1715

Αλεξάνδρεια

Οι Malachi Castriccio και Jacobo Alessandro Sibton φόρτωσαν για λογαριασμό του Γεωργίου Αντωνίου Μέλου στο πλοίο «L’Unione» με καπετάνιο το γάλλο Giuseppe Marin ποικίλα εμπορεύματα -μεταξύ των οποίων και 17 ελεφαντόδοντα- με προορισμό τη Βενετία. Στη φορτωτική καταγράφονται το είδος και η ποσότητα των εμπορευμάτων, ο ναύλος και το προξενικά δικαιώματα που πληρώθηκαν.

Χρηματικά βοηθήματα προς τους άπορους Έλληνες της Βενετίας

1796

Κατάλογος των Ελλήνων ή ορθόδοξων αλλοεθνών στους οποίους η ελληνική Αδελφότητα τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και το δεκαπεντάυγουστο έδινε χρηματικό βοήθημα. Ο παρόν κατάλογος αφορά τα βοηθήματα που δόθηκαν τα Χριστούγεννα του 1796 επί προεδρίας του Αντωνίου Γεωργίου Νιννή. Μεταξύ των απόρων μνημονεύεται και η μητέρα του ποιητή Ούγου Φώσκολου, Διαμαντίνα από τη Ζάκυνθο, η οποία είχε εισπράξει 10 λίρες.

Ευρετήριο της κινητής περιουσίας της ελληνικής Αδελφότητας του έτους 1516

15 Δεκεμβρίου 1516

Κατάλογος των ιερών σκευών της ελληνικής Αδελφότητας του αγίου Νικολάου, η οποία έδρευε στο ναό του Αγίου Βλασίου. Τα αντικείμενα τα χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες ιερείς κατά την τέλεση του ορθόδοξου λατρευτικού τυπικού. Στην πραγματικότητα το έγγραφο αφορά την κινητή περιουσία της Αδελφότητας το 1501, καθώς όπως δηλώνεται στο αριστερό περιθώριο του κειμένου, πρόκειται για αντίγραφο δύο παλαιοτέρων ευρετηρίων, τα οποία καταχωρήθηκαν στα βιβλία της Αδελφότητας στις 2 Μαρτίου 1501. Μεταξύ των κινητών που καταγράφονται μνημονεύεται και η Mariegola, ο καταστατικός δηλαδή χάρτης της Αδελφότητας, δύο ευαγγέλια καθώς και τρία λείψανα αγίων, ένα από τα οποία του αγίου Νικολάου.

Ευρετήριο της κινητής περιουσίας του μητροπολίτη Φιλαδελφείας Γαβριήλ Σεβήρου και εκτίμηση αντικειμένων προς πώληση

11 και 12 Απριλίου 1622

Το 1622, [έξι χρόνια μετά το θάνατο του αρχιεπισκόπου Φιλαδελφείας Γαβριήλ Σεβήρου], συντάσσεται κατάλογος της κινητής περιουσίας του. Μεταξύ των αντικειμένων έπιπλα, άμφια, σκεύη για την τέλεση της θείας λειτουργίας, λείψανα, εικόνες και πίνακες, λειτουργικά βιβλία, ρούχα. Ορισμένα από τα αντικείμενα αυτά πουλήθηκαν για να πληρωθούν τα χρέη που είχε αφήσει ο Σεβήρος. Για το λόγο αυτό συντάχθηκε νέος κατάλογος όπου σημειώνονται τα προς πώληση αντικείμενα και η αξία του καθενός.

Κανονισμός λειτουργίας της μονής των Ελληνίδων μοναχών στη Βενετία

23 Αυγούστου 1609

Λίγο πριν από την αγορά της οικίας Κοκκίνη όπου θα στεγαζόταν η μονή των Ελληνίδων μοναχών, ο πρόεδρος της Αδελφότητας Ιωάννης Γριπέτος προτείνει προς έγκριση στη Γενική Συνέλευση τον κανονισμό λειτουργίας του μοναστηριού. Η Αδελφότητα θα αναλάμβανε τα έξοδα για την κατασκευή της μονής και θα φρόντιζε για την εύρυθμη λειτουργία της. Η Γενική Συνέλευση θα εξέλεγε τα κορίτσια που θα εισέρχονταν στη μονή και τέσσερις επίτροποι με τη συνδρομή του εκάστοτε μητροπολίτη Φιλαδελφείας θα το διοικούσαν, θα το επόπτευαν και θα τηρούσαν ειδικά βιβλία για την καταχώριση της οικονομικής του διαχείρισης. Οι μοναχές κάθε τρία χρόνια θα εξέλεγαν την ηγουμένη τους. Ο κανονισμός εγκρίθηκε στις 23 Αυγούστου 1609.

Κατάλογος των αντικειμένων της ελληνικής Αδελφοτητας του έτους 1518

23 Απριλίου 1518

Ο απερχόμενος γαστάλδος της ελληνικής Αδελφότητας Arseni Stelini (Αρσένιος Στελίνης) και ο βικάριος Baxejo (Βασίλειος Βάρελης) τον Απρίλιο του 1518 όταν παραδίδουν στη νεοεκλεγμένη Banca (διοικητικό συμβούλιο) συντάσσουν ένα ευρετήριο όπου καταγράφεται η κινητή περιουσία της Αδελφότητας. Το ευρετήριο παραλαμβάνει ο νέος γαστάλδος Nicolo Talasino (Νικόλαος Θαλασσινός) και ο βικάριος Andrea Dazeta. Στο ευρετήριο αυτό καταγράφονται για πρώτη φορά τα βιβλία που τηρούσε η Αδελφότητα και αποτέλεσαν τον πυρήνα γύρω από τον οποίο συγκροτήθηκε το Αρχείο της Αδελφότητας. Τα βιβλία αυτά φυλάσσονταν σε μία κασέλα από ξύλο καρυδιάς.

Κατάλογος των πρώτων Ελληνίδων μοναχών

19 Μαρτίου 1619-21 Απριλίου 1619

Το Μάρτιο του 1619 με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ελληνικής Αδελφότητας επί προεδρείας του Ιωάννη Αγιοπαντίτη μετά από εισήγηση των τεσσάρων επιτρόπων της μονής και του μητροπολίτη Φιλαδελφείας εκλέγονται οι πρώτες μοναχές, οι οποίες θα εισέρχονταν στη μονή. Ήταν 15 και οι μισές κατάγονταν από τον ελλαδικό χώρο. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου εξελέγη ηγουμένη η Σωφρονία Παλαιολόγου.

Κληροδότημα Ζώτου Τσιγαρά

11 Σεπτεμβρίου 1600

Ο βενετός νοτάριος Giovanni Battista Andriani, μετά από αίτηση του προέδρου της ελληνικής Αδελφότητας Μανούσου Κορέσση, συντάσσει πράξη, σχετικά με τη διάθεση του κληροδοτήματος του πρωτοσπαθάριου Ζώτου Τσιγαρά για την κατασκευή του μοναστηριού των Ελληνίδων μοναχών. Ο Τσιγαράς είχε ορίσει με τη διαθήκη του να δοθούν 1200 δουκάτα για την αγορά της οικίας Κοκκίνη, όπου θα στεγαζόταν η μονή. Η Αδελφότητα αναλάμβανε την υποχρέωση να τοποθετήσει στην είσοδο της μονής το θυρεό της οικογενείας Τσιγαρά, καθώς και επιγραφή στην οποία θα γινόταν μνεία του ευεργέτη και της δωρεάς. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν τηρούνταν οι παραπάνω όροι, το προαναφερθέν ποσό θα έπρεπε να μοιραστεί στις μονές του αγίου Όρους.

Οι καμπάνες του Ναυπλίου

3 Φεβρουαρίου 1693-30 Μαΐου 1693

Ναύπλιο - Βενετία

Με επιστολή τους προς την ελληνική Αδελφότητα της Βενετίας ο μητροπολίτης Ναυπλίου Μακάριος Πελεκάνος και οι σύνδικοι της Κοινότητας του Ναυπλίου Δημήτριος Σουρτοκαλίκης, Μικελής Ευραγιώτης και Ιωάννης Ζαμπέλης της ανακοινώνουν ότι ο μητροπολιτικός ναός της πόλης τους έχει αποπερατωθεί. Για το λόγο αυτό ζητούν να τους επιστραφούν οι δύο καμπάνες τη φύλαξη των οποίων είχαν εμπιστευθεί στο ναό του αγίου Γεωργίου της Βενετίας μετά την πτώση του Ναυπλίου στους Τούρκους το 1540. Συγκεκριμένα δηλώνουν ότι θα προτιμούσαν αντί για τις καμπάνες που τους είχαν εμπιστευθεί, να τους στείλουν μία μεγάλη καμπάνα, ένα πολυέλαιο και τέσσερα μανουάλια. Στα τέλη Μαΐου του ίδιου χρόνου οι Ανδρούτσος Μαλαξός, Θεοδόσιος Μειζότερος και Ιωάννης Κοντολέος, απεσταλμένοι της πελοποννησιακής πόλης, δηλώνουν ότι παρέλαβαν τελικά δύο καμπάνες 150 λιτρών η καθεμία για να τις μεταφέρουν στον τόπο τους. Την πιστοποίηση των κειμένων που ήταν γραμμένα στα ελληνικά και των υπογραφών κάνει ο βενετός νοτάριος Φραγκίσκος Βελάνος.

Με  πηγή το Αρχείο του

Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας

ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ για το ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΚΤΥΟ