ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΡΒΑΚΗ

ΠΙΣΩ
Από το πολύ πλούσιο αρχείο της ΕΡΤ
Α ΜΕΡΟΣ
Το ντοκιμαντέρ μας ταξιδεύει στους τόπους όπου έδρασε ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΑΚΗΣ (ΙΒΑΝ ΑΝΤΡΕΕΒΙΤΣ ΒΑΡΒΑΤΣΙ) και καταγράφει τα στάδια της πορείας του ταυτόχρονα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Ψαριανός πειρατής αρχικά στα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μεταβαίνει στη Ρωσία και όντας ευνοούμενος της τσαρίνας ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Β ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ αναπτύσσει επιχειρηματική δραστηριότητα που τον κατατάσσει στους ζάπλουτους της εποχής του και στους ισχυρότερους στην Ευρώπη. Παρακολουθούμε την κοινωνική και φιλανθρωπική του δράση στις κοινότητες της Ρωσίας αλλά και την προσφορά του στη μόρφωση των Ελλήνων και στη στήριξη του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821. Ταυτόχρονα εξετάζονται θέματα της ελληνικής αστικής τάξης της διασποράς πριν την Ελληνική Επανάσταση τα οποία αναλύουν πανεπιστημιακοί καθηγητές, όπως ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ.

Στο Α μέρος περιγράφεται η δράση του κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου και των Ορλωφικών (1770-1774), η αρχή της εμπορικής του δραστηριότητας στη Μαύρη Θάλασσα μετά τη συνθήκη ειρήνης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, η φυλάκισή του στην Κωνσταντινούπολη και η απόδραση προς τη Ρωσία το 1775. Επίσης, η σχέση του με την αυτοκρατορική αυλή της Ρωσίας, η εγκατάστασή του στο Αστραχάν της Κασπίας Θάλασσας, η συμβολή του στην ανάπτυξη της περιοχής, καθώς και η πρωτοπόρα ενασχόλησή του με την παραγωγή και διακίνηση χαβιαριού. Κάτοικοι των Ψαρών μιλούν για την κοινωφελή δράση του ΒΑΡΒΑΚΗ και Γάλλοι απόγονοί του αναφέρονται στο γενεαλογικό του δέντρο. Ο φακός της εκπομπής περιηγείται επίσης στους δρόμους του Αστραχάν ενώ ο καθηγητής και ιστορικός ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΜΑΡΚΟΦ μας ξεναγεί στην πόλη στα ίχνη του ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΡΒΑΚΗ.


Β ΜΕΡΟΣ

 

μας ταξιδεύει στους τόπους όπου έδρασε ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΑΚΗΣ (ΙΒΑΝ ΑΝΤΡΕΕΒΙΤΣ ΒΑΡΒΑΤΣΙ) και καταγράφει τα στάδια της πορείας του ταυτόχρονα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Ψαριανός πειρατής αρχικά στα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μεταβαίνει στη Ρωσία και όντας ευνοούμενος της τσαρίνας ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Β ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ αναπτύσσει επιχειρηματική δραστηριότητα που τον κατατάσσει στους ζάπλουτους της εποχής του και στους ισχυρότερους στην Ευρώπη. Παρακολουθούμε την κοινωνική και φιλανθρωπική του δράση στις κοινότητες της Ρωσίας αλλά και την προσφορά του στη μόρφωση των Ελλήνων και στη στήριξη του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821. Ταυτόχρονα εξετάζονται θέματα της ελληνικής αστικής τάξης της διασποράς πριν την Ελληνική Επανάσταση τα οποία αναλύουν πανεπιστημιακοί καθηγητές, όπως οι ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ και ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ.

Στο Β μέρος, ο φακός μας ξεναγεί στην πόλη του Ταγκανρόγκ της Μαύρης Θάλασσας όπου εγκαθίσταται ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΑΚΗΣ το 1915, με αναφορές στην πληθώρα των κοινωφελών του έργων εκκλησιαστικής και εκπαιδευτικής υποδομής. Συναντά απόγονο του ΒΑΡΒΑΚΗ που ζει στη Ρωσία και φωτίζει πλευρές του προσωπικού και οικογενειακού βίου του. Εξετάζονται επίσης, οι επαφές του ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΡΒΑΚΗ με σημαίνουσες προσωπικότητες της εποχής του όπως, τον ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ και τον ΑΔΑΜΑΝΤΙΟ ΚΟΡΑΗ την περίοδο της διάδοσης των ιδεών του Διαφωτισμού, η σχέση του με την εμπορική αστική τάξη αλλά και η ενεργός συμμετοχή του στην προετοιμασία του Αγώνα του 1821. Παρακολουθούμε κατόπιν τη δράση του κατά την επιστροφή του στην εξεγερμένη Ελλάδα την περίοδο της εμφύλιας διαμάχης το 1824 μέχρι το θάνατό του στη Ζάκυνθο στα χέρια του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ το 1825.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής μιλούν επίσης ο καθηγητής ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΜΑΡΚΟΦ και η υποδιευθύντρια Ιστορικού και Εθνογραφικού Μουσείου Ταγκανρόγκ ΓΚΑΛΙΝΑ ΑΛΕΞΑΝΤΡΟΒΑ ΚΡΟΥΠΝΙΤΣΚΑΓΙΑ.